Przegląd
Leczenie łuszczycy wymaga zwykle kilku różnych podejść. Może to obejmować zmiany stylu życia, odżywianie, fototerapię i leki. Leczenie zależy od nasilenia objawów, wieku, ogólnego stanu zdrowia i innych czynników.
Nie ma lekarstwa na łuszczycę, więc lekarze często wypróbowują kilka metod, zanim znajdą odpowiednie leczenie.
Opcje leczenia łuszczycy zależą od następujących czynników:
- ciężkość łuszczycy
- jak duży wpływ na twoje ciało
- twój typ łuszczycy
- jak dobrze Twoja skóra reaguje na początkowe zabiegi
Wiele typowych metod leczenia ma na celu leczenie objawów choroby. Próbują złagodzić swędzenie i łuszczenie się skóry oraz zmniejszyć nawroty. Regularne stosowanie dostępnych bez recepty środków nawilżających (OTC) po kąpieli i prysznicach może pomóc w utrzymaniu wilgoci w skórze, aby zapobiec jej łuszczeniu. Ale nie będzie leczyć podstawowego stanu zapalnego.
Dermatolodzy zalecają również osobom z łuszczycą stosowanie bezzapachowych i bezbarwnych mydeł, detergentów i środków nawilżających, aby zminimalizować podrażnienia skóry.
Tutaj opiszemy typowe metody leczenia łuszczycy, od terapii pierwszego rzutu, takich jak kremy miejscowe, po nową klasę leków zwanych biologicznymi.
Miejscowe leczenie łuszczycy
Zabiegi nakładane bezpośrednio na skórę nazywamy zabiegami miejscowymi. Zawierają:
- kremy
- maści
- płyny
- żele
Zwykle są pierwszą linią leczenia dla osób z łagodną do umiarkowanej łuszczycą. W niektórych przypadkach są stosowane w połączeniu z innym rodzajem leczenia.
Kremy i maści zawierające kortykosteroidy są najczęstszymi lekami na łuszczycę. Te niskodawkowe kuracje steroidowe działają, aby kontrolować nadmierną produkcję komórek skóry i łagodzić skórę. Jednak niektóre kortykosteroidy zawierają silniejsze steroidy, które mogą faktycznie pogorszyć objawy. Twój lekarz będzie wiedział, jaka jest właściwa siła, aby złagodzić objawy, zamiast je zwiększać.
Miejscowe retinoidy to inny rodzaj miejscowego leczenia pochodzącego z witaminy A. Ich działanie polega na normalizacji aktywności wzrostu komórek skóry. To spowalnia proces zapalny. Chociaż nie działają tak szybko jak maści kortykosteroidowe, miejscowe retinoidy mają mniej skutków ubocznych. Kobiety w ciąży lub mogące zajść w ciążę nie powinny ich używać ze względu na ryzyko wad wrodzonych.
Analogi witaminy D
Są to syntetyczne formy witaminy D, które spowalniają wzrost komórek skóry. Lekarz może przepisać je samodzielnie lub z innymi metodami leczenia łagodnej do umiarkowanej łuszczycy. Zawierają:
- kalcypotrien (Dovonex)
- kalcytriol (Rocaltrol)
Kremy lub maści ze smoły węglowej
Smoła węglowa jest najstarszym lekiem na łuszczycę. Jest wytwarzany z produktów ubocznych produkcji ropy naftowej. Produkty ze smoły węglowej zmniejszają łuszczenie się, swędzenie i stany zapalne. Wysokie stężenia są dostępne na receptę.
Te kremy mają jednak pewne wady. Smoła węglowa jest brudna i może poplamić odzież i pościel. Może również mieć silny i nieprzyjemny zapach.
Szampony przeciwłupieżowe
Twój lekarz oferuje lecznicze i dostępne na receptę szampony przeciwłupieżowe do leczenia łuszczycy na skórze głowy.
Kwas salicylowy i kwas mlekowy
Oba te kwasy sprzyjają złuszczaniu martwych komórek skóry, co zmniejsza łuszczenie się. Można je również stosować w połączeniu z innymi zabiegami. Są dostępne w formułach OTC i na receptę.
Leczenie systemowe łuszczycy
Leki na receptę mogą pomóc zwalczać rozprzestrzenianie się łuszczycy, zwalczając stan zapalny.
Lekarze zwykle wolą stosować najniższy poziom leczenia potrzebny do zatrzymania objawów. W wielu przypadkach rozpoczynają się od leczenia miejscowego. Ponieważ skóra staje się odporna i nie reaguje już na jeden zabieg, można zastosować silniejszy zabieg.
Twój lekarz może przepisać leki doustne lub do wstrzykiwań, jeśli twoja łuszczyca jest cięższa lub nie reaguje na opcje miejscowe. Wiele z tych leków ma skutki uboczne, więc lekarze ograniczają ich stosowanie tylko do trudnych lub uporczywych przypadków.
Metotreksat
Metotreksat zmniejsza produkcję komórek skóry i hamuje odpowiedź immunologiczną. Lekarze często przepisują to osobom z umiarkowaną lub ciężką łuszczycą. To jedna z najskuteczniejszych metod leczenia osób z łuszczycą erytrodermiczną lub łuszczycą krostkową. Ostatnio lekarze zaczęli przepisywać go również jako lekarstwo na łuszczycowe zapalenie stawów.
Efekty uboczne obejmują:
- utrata apetytu
- zmęczenie
- rozstrój żołądka
Cyklosporyna
Cyklosporyna jest wysoce skutecznym lekiem przeznaczonym do tłumienia układu odpornościowego. Lekarze zwykle przepisują ten lek tylko osobom z ciężkimi przypadkami łuszczycy, ponieważ osłabia on układ odpornościowy.
Większość lekarzy również przepisuje ten lek tylko na krótki okres ze względu na ryzyko nadciśnienia. Jeśli zażywasz ten lek, będziesz potrzebować regularnych badań krwi i kontroli ciśnienia krwi, aby monitorować potencjalne problemy.
Inhibitory PDE4
Obecnie w tej nowej klasie leków na łuszczycę dostępny jest tylko jeden lek doustny, zwany apremilastem (Otezla). Nie do końca wiadomo, jak działa apremilast w leczeniu łuszczycy. Uważa się, że działa poprzez zmniejszenie reakcji organizmu na stan zapalny.
Retinoidy
Retinoidy są wytwarzane z pochodnych witaminy A. Leczą umiarkowaną do ciężkiej łuszczycę, zmniejszając produkcję komórek skóry. Twój lekarz może zasugerować, abyś używał ich podczas terapii światłem.
Podobnie jak w przypadku innych leków ogólnoustrojowych, mają one potencjalne poważne skutki uboczne. Lekarz może zlecić regularne badania krwi w celu sprawdzenia wysokiego poziomu cholesterolu, który jest częstym problemem u osób przyjmujących ten lek. Retinoidy mogą również powodować wady wrodzone. Kobiety, które są w ciąży lub chcą zajść w ciążę, nie powinny przyjmować tego leku.
Jedynym doustnym retinoidem zatwierdzonym przez FDA do leczenia łuszczycy jest acytretyna (Soriatane).
Hydroksymocznik
Hydroksymocznik należy do klasy leków zwanych antymetabolitami. Uważa się, że działa poprzez hamowanie replikacji DNA. Można go stosować podczas fototerapii, ale nie jest tak skuteczny jak cyklosporyna i metotreksat.
Możliwe działania niepożądane obejmują zbyt niski poziom czerwonych krwinek (niedokrwistość) oraz zmniejszenie liczby białych krwinek i płytek krwi. Kobiety w ciąży lub planujące zajście w ciążę nie powinny przyjmować hydroksymocznika ze względu na ryzyko wad wrodzonych i poronienia.
Leki immunomodulujące (leki biologiczne)
Leki biologiczne to nowsza klasa leków, których celem jest odpowiedź immunologiczna organizmu. Leki te podaje się we wstrzyknięciach lub wlewach dożylnych (IV). Lekarze często przepisują je osobom z łuszczycą o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, które nie zareagowały na tradycyjne terapie.
Leki biologiczne zatwierdzone do leczenia łuszczycy to:
- adalimumab (Humira)
- etanercept (Enbrel)
- certolizumab (Cimzia)
- infliksymab (Remicade)
- ustekinumab (Stelara)
- sekukinumab (Cosentyx)
- iksekizumab (Taltz)
- brodalumab (Siliq)
- guselkumab (Tremfya)
- tyldrakizumab (Ilumya)
- risankizumab (Skyrizi)
Niedawno dostępne są także leki biopodobne, które są podobne do markowych leków biologicznych, ale nie są ich dokładną kopią. Oczekuje się, że będą miały takie same efekty, jak zwykły lek. Obecnie istnieją leki biopodobne dla infliksymabu i etanerceptu.
Tioguanina
Tioguanina jest stosowana poza wskazaniami w leczeniu łuszczycy. Chociaż tioguanina nie jest tak skuteczna jak metotreksat lub cyklosporyna, ma mniej skutków ubocznych. To sprawia, że jest to bardziej atrakcyjna opcja leczenia. Jednak nadal może powodować wady wrodzone. Kobiety w ciąży lub planujące zajście w ciążę powinny unikać jego przyjmowania.
Używanie narkotyków poza wskazaniami
Używanie narkotyków niezarejestrowanych oznacza, że lek, który został zatwierdzony przez FDA w jednym celu, jest używany w innym celu, który nie został zatwierdzony. Jednak lekarz może nadal stosować lek w tym celu. Dzieje się tak, ponieważ FDA reguluje testowanie i zatwierdzanie leków, ale nie reguluje tego, jak lekarze używają leków do leczenia swoich pacjentów. Dlatego lekarz może przepisać lek, który uzna za najlepszy dla Twojej opieki
Fototerapia (terapia światłem)
Fototerapia to zabieg, w którym skóra jest starannie eksponowana na naturalne lub sztuczne światło ultrafioletowe (UV).
Przed wystawieniem się na działanie dużych dawek światła UV ważne jest, aby omówić fototerapię z dermatologiem. Długotrwała fototerapia wiąże się ze zwiększoną zachorowalnością na raka skóry, zwłaszcza czerniaka. Nigdy nie próbuj samodzielnego leczenia solarium lub opalaniem.
Światło słoneczne
Najbardziej naturalnym źródłem światła UV jest słońce. Wytwarza promienie UVA. Światło UV zmniejsza produkcję komórek T i ostatecznie zabija wszelkie aktywowane komórki T. To spowalnia odpowiedź zapalną i odnowę komórek skóry.
Krótka ekspozycja na niewielkie ilości światła słonecznego może poprawić łuszczycę. Jednak intensywna lub długotrwała ekspozycja na słońce może pogorszyć objawy. Może również powodować uszkodzenia skóry i zwiększać ryzyko zachorowania na raka skóry.
Fototerapia UVB
W łagodnych przypadkach łuszczycy można zastosować sztuczne światło z promieniowaniem UVB. Ponieważ lightboxy emitujące promieniowanie UVB są często używane do tego typu zabiegów, można leczyć pojedyncze plastry lub mniejsze obszary skóry, zamiast eksponować całe ciało.
Efekty uboczne obejmują swędzenie, suchość skóry i zaczerwienienie leczonych obszarów.
Terapia Goeckermana
Połączenie leczenia UVB ze smołą węglową sprawia, że te dwie terapie są bardziej skuteczne niż każda z nich. Smoła węglowa sprawia, że skóra jest bardziej podatna na światło UVB. Ta terapia jest stosowana w przypadkach łagodnych do umiarkowanych.
Laser ekscymerowy
Laseroterapia to obiecujący postęp w leczeniu łagodnej do umiarkowanej łuszczycy. Lasery mogą kierować skoncentrowane wiązki światła UVB na łaty łuszczycowe bez wpływu na otaczającą skórę. Ale może być przydatny tylko w leczeniu małych plam, ponieważ laser nie może pokryć dużych obszarów.
Fotochemioterapia lub psoralen plus ultrafiolet A (PUVA)
Psoralen jest lekiem uczulającym na światło, który można łączyć z terapią światłem UVA w leczeniu łuszczycy. Pacjenci biorą lek lub nakładają kremową wersję na skórę i wchodzą do pola świetlnego UVA. To leczenie jest bardziej agresywne i często jest stosowane tylko u pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimi przypadkami łuszczycy.
Pulsacyjny laser barwnikowy
Twój lekarz może zalecić pulsacyjny laser barwnikowy, jeśli inne metody leczenia mają ograniczony sukces. Proces ten niszczy drobne naczynia krwionośne w obszarach wokół blaszek łuszczycowych, odcinając przepływ krwi i zmniejszając wzrost komórek w tym obszarze.
