Co to jest ostra niewydolność oddechowa?
Ostra niewydolność oddechowa występuje, gdy w workach powietrznych płuc gromadzi się płyn. Kiedy tak się dzieje, twoje płuca nie mogą uwolnić tlenu do krwi. Z kolei twoje narządy nie mogą uzyskać wystarczającej ilości krwi bogatej w tlen, aby funkcjonować. Możesz również rozwinąć ostrą niewydolność oddechową, jeśli twoje płuca nie mogą usunąć dwutlenku węgla z krwi.
Niewydolność oddechowa ma miejsce, gdy naczynia włosowate lub małe naczynia krwionośne otaczające worki powietrzne nie mogą prawidłowo wymienić dwutlenku węgla na tlen. Stan może być ostry lub przewlekły. W przypadku ostrej niewydolności oddechowej pojawiają się natychmiastowe objawy wynikające z braku wystarczającej ilości tlenu w organizmie. W większości przypadków ta awaria może prowadzić do śmierci, jeśli nie zostanie szybko leczona.
Rodzaje ostrej niewydolności oddechowej
Dwa rodzaje ostrej i przewlekłej niewydolności oddechowej to hipoksemiczna i hiperkapniczna. Oba stany mogą wywołać poważne komplikacje i często współistnieją.
Hipoksemiczna niewydolność oddechowa oznacza, że nie masz wystarczającej ilości tlenu we krwi, ale poziom dwutlenku węgla jest zbliżony do normy.
Hiperkapniczna niewydolność oddechowa oznacza, że we krwi jest za dużo dwutlenku węgla i prawie normalna lub niewystarczająca ilość tlenu we krwi.
Jakie są objawy ostrej niewydolności oddechowej?
Objawy ostrej niewydolności oddechowej zależą od jej przyczyny oraz poziomu dwutlenku węgla i tlenu we krwi.
Osoby z wysokim poziomem dwutlenku węgla mogą doświadczyć:
- szybkie oddychanie
- dezorientacja
Osoby z niskim poziomem tlenu mogą doświadczyć:
- niezdolność do oddychania
- niebieskawe zabarwienie skóry, opuszków palców lub ust
Osoby z ostrą niewydolnością płuc i niskim poziomem tlenu mogą doświadczyć:
- niepokój
- niepokój
- senność
- utrata przytomności
- szybki i płytki oddech
- bijące serce
- nieregularne bicie serca (arytmie)
- obfite pocenie
Co powoduje ostrą niewydolność oddechową?
Ostra niewydolność oddechowa ma kilka różnych przyczyn:
Przeszkoda
Kiedy coś utknie w gardle, możesz mieć problemy z dostaniem wystarczającej ilości tlenu do płuc. Niedrożność może również wystąpić u osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP) lub astmą, gdy zaostrzenie powoduje zwężenie dróg oddechowych.
Zranienie
Uraz, który upośledza lub zagraża układowi oddechowemu, może niekorzystnie wpłynąć na ilość tlenu we krwi. Na przykład uraz rdzenia kręgowego lub mózgu może natychmiast wpłynąć na oddychanie. Mózg mówi płucom, aby oddychały. Jeśli mózg nie może przekazywać wiadomości z powodu urazu lub uszkodzenia, płuca nie mogą dalej prawidłowo funkcjonować.
Uraz żeber lub klatki piersiowej może również utrudnić proces oddychania. Urazy te mogą osłabić zdolność do wdychania wystarczającej ilości tlenu do płuc.
Zespół ostrej niewydolności oddechowej
Zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) to poważny stan charakteryzujący się niskim poziomem tlenu we krwi. ARDS dotyka Cię, jeśli masz już podstawowy problem zdrowotny, taki jak:
- zapalenie płuc
- zapalenie trzustki (zapalenie trzustki)
- ciężki uraz
- posocznica
- poważne urazy mózgu
- urazy płuc spowodowane wdychaniem dymu lub produktów chemicznych
Może wystąpić, gdy jesteś w szpitalu i jesteś leczony z powodu choroby podstawowej.
Nadużywanie narkotyków lub alkoholu
Jeśli przedawkujesz narkotyki lub pijesz za dużo alkoholu, możesz upośledzić funkcjonowanie mózgu i utrudnić oddychanie lub wydech.
Wdychanie chemiczne
Wdychanie toksycznych chemikaliów, dymu lub oparów może również spowodować ostrą niewydolność oddechową. Te chemikalia mogą zranić lub uszkodzić tkanki płuc, w tym worki powietrzne i naczynia włosowate.
Udar mózgu
Udar występuje, gdy mózg doświadcza śmierci lub uszkodzenia tkanki po jednej lub obu stronach mózgu. Często dotyczy tylko jednej strony. Chociaż udar niesie za sobą pewne znaki ostrzegawcze, takie jak niewyraźna mowa lub dezorientacja, zwykle występuje szybko. W przypadku udaru możesz stracić zdolność prawidłowego oddychania.
Infekcja
Infekcje są częstą przyczyną niewydolności oddechowej. W szczególności zapalenie płuc może spowodować niewydolność oddechową, nawet przy braku ARDS. Według Kliniki Mayo, w niektórych przypadkach zapalenie płuc dotyka wszystkich pięciu płatów płuc.
Kto jest zagrożony ostrą niewydolnością oddechową?
Możesz być zagrożony ostrą niewydolnością oddechową, jeśli:
- wyroby tytoniowe do palenia
- pić nadmiernie alkohol
- mają w rodzinie choroby lub stany układu oddechowego
- doznać urazu kręgosłupa, mózgu lub klatki piersiowej
- mają osłabiony układ odpornościowy
- mają przewlekłe (długotrwałe) problemy z oddychaniem, takie jak rak płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) lub astma
Diagnozowanie ostrej niewydolności oddechowej
Ostra niewydolność oddechowa wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej. Możesz otrzymać tlen, aby pomóc ci oddychać i zapobiec obumieraniu tkanek w twoich narządach i mózgu.
Gdy Twój lekarz ustabilizuje Twój stan, podejmie określone kroki w celu zdiagnozowania Twojego stanu, takie jak:
- wykonać egzamin fizyczny
- zadawać pytania dotyczące Twojej rodziny lub osobistej historii zdrowia
- sprawdzać poziom tlenu i dwutlenku węgla w organizmie za pomocą pulsoksymetrii i gazometrii krwi tętniczej
- zlecić prześwietlenie klatki piersiowej w celu wykrycia nieprawidłowości w płucach
Leczenie ostrej niewydolności oddechowej
Leczenie zwykle dotyczy wszelkich podstawowych schorzeń, które możesz mieć. Lekarz będzie wtedy leczył niewydolność oddechową na różne sposoby.
- Twój lekarz może przepisać leki przeciwbólowe lub inne leki, które pomogą Ci lepiej oddychać.
- Jeśli możesz samodzielnie oddychać odpowiednio, a hipoksemia jest łagodna, możesz otrzymać tlen ze zbiornika tlenu, aby pomóc ci lepiej oddychać. Przenośne zbiorniki powietrza są dostępne, jeśli wymaga tego twój stan.
- Jeśli nie możesz samodzielnie oddychać prawidłowo, lekarz może włożyć rurkę do oddychania do ust lub nosa i podłączyć rurkę do respiratora, aby ułatwić oddychanie.
- Jeśli potrzebujesz długotrwałego wspomagania respiratora, może być konieczna operacja, która wytworzy sztuczne drogi oddechowe w tchawicy, zwana tracheostomią.
- Możesz otrzymywać tlen przez butlę z tlenem lub respirator, aby pomóc Ci lepiej oddychać.
Czego mogę się spodziewać w dłuższej perspektywie?
Możesz zauważyć poprawę czynności płuc, jeśli zastosujesz odpowiednie leczenie choroby podstawowej. Możesz również wymagać rehabilitacji oddechowej, która obejmuje terapię ruchową, edukację i poradnictwo.
Ostra niewydolność oddechowa może spowodować długotrwałe uszkodzenie płuc. Ważne jest, aby szukać pomocy medycznej w nagłych wypadkach, jeśli występują objawy niewydolności oddechowej.
