Choroba Leśniowskiego-Crohna jest rodzajem nieswoistego zapalenia jelit (IBD), w którym nieprawidłowa odpowiedź układu odpornościowego powoduje przewlekłe zapalenie przewodu pokarmowego. To może prowadzić do:
- ból brzucha
- ciężka biegunka
- zmęczenie
- skurcze
- utrata masy ciała
- niedożywienie
Choroba Leśniowskiego-Crohna jest często mylona z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, podobnym IBD, który wpływa tylko na jelito grube.
Szacuje się, że w 2015 roku około 3,1 miliona dorosłych w Stanach Zjednoczonych otrzymało diagnozę IBD, a według Fundacji Leśniowskiego-Crohna i jelita grubego choroba Leśniowskiego-Crohna może dotknąć nawet 780 000 Amerykanów.
W latach 2003–2013 nie odnotowano istotnej zmiany wskaźnika hospitalizacji, w których choroba Leśniowskiego-Crohna była podstawowym rozpoznaniem. Jednak wskaźnik hospitalizacji znacznie wzrósł w tym okresie, w którym choroba Leśniowskiego-Crohna była diagnozą wtórną, z ponad 120 000 pobytów szpitalnych w 2003 r. Do ponad 196 000 w 2013 r.
Kto choruje na chorobę Leśniowskiego-Crohna?
Każdy może rozwinąć chorobę Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Jednak IBD są zwykle diagnozowane u młodych dorosłych w wieku od 15 do 35 lat.
Dzieci są dwukrotnie bardziej narażone na rozpoznanie choroby Crohna niż wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Chłopcy rozwijają nieswoiste zapalenie jelit w nieco większym stopniu niż dziewczęta.
W Stanach Zjednoczonych wrzodziejące zapalenie jelita grubego występuje nieco częściej u mężczyzn, podczas gdy choroba Leśniowskiego-Crohna występuje częściej u kobiet. Żydzi rasy kaukaskiej i aszkenazyjscy rozwijają chorobę Crohna w większym tempie niż inne grupy etniczne.
Udostępnij na Pinterest
Kanada ma najwyższą częstość występowania choroby Crohna na świecie. W stanach północnych obserwuje się również wzrost wskaźników hospitalizacji związanych z nieswoistym zapaleniem jelit w porównaniu do stanów południowych, zarówno w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, jak i choroby Leśniowskiego-Crohna.
Czynniki ryzyka choroby Leśniowskiego-Crohna nie są jasno określone, ale historia rodziny i palenie papierosów mogą być czynnikami rozwoju choroby.
Aktywni palacze są ponad dwukrotnie bardziej narażeni na rozwój choroby Leśniowskiego-Crohna niż osoby niepalące, a palenie pogarsza wyniki leczenia i zwiększa zaostrzenia u osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna.
Przyczyny
Jedną z przyczyn choroby Leśniowskiego-Crohna może być reakcja autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy omyłkowo atakuje zdrowe bakterie w przewodzie pokarmowym.
Choroba Crohna najczęściej atakuje koniec jelita cienkiego (jelito kręte) i początek okrężnicy. To powiedziawszy, może również wpływać na dowolną część przewodu pokarmowego, od ust do odbytu.
Przewlekłe zapalenie powoduje pogrubienie ściany jelita, co wywołuje objawy.
Udostępnij na Pinterest
Około 20 procent osób z nieswoistym zapaleniem jelit ma innego członka rodziny z nieswoistym zapaleniem jelit, a rodziny często mają podobny wzorzec choroby. Od 5 do 20 procent osób z nieswoistym zapaleniem jelit ma krewnych pierwszego stopnia z jednym.
Kiedy oboje rodzice mają nieswoiste zapalenie jelit, ryzyko rozwoju choroby Leśniowskiego-Crohna u ich dzieci wynosi 35 procent.
Może również występować element środowiskowy. Częstość występowania choroby Crohna jest wyższa w krajach rozwiniętych, na obszarach miejskich i w klimacie północnym.
Stres i dieta mogą pogorszyć chorobę Leśniowskiego-Crohna, ale uważa się, że żadne z nich nie powoduje choroby. Jest prawdopodobne, że choroba Crohna jest spowodowana kombinacją czynników.
Objawy
Objawy choroby różnią się w zależności od osoby, w zależności od rodzaju choroby Crohna.
Najbardziej rozpowszechnioną postacią jest zapalenie jelita krętego i okrężnicy, które atakuje koniec jelita cienkiego (jelito kręte) i jelito grube (okrężnicę). Objawy obejmują:
- ból w dolnej lub środkowej części brzucha
- biegunka
- utrata masy ciała
Zapalenie jelita krętego dotyczy tylko jelita krętego, ale powoduje te same objawy.
Choroba Leśniowskiego-Crohna żołądka i dwunastnicy objawia się na początku jelita cienkiego (dwunastnicy) i żołądka. Główne objawy to utrata apetytu, nudności i wymioty, które mogą powodować utratę wagi.
Zapalenie jelita cienkiego, inny rodzaj choroby Crohna, powoduje obszary zapalne w górnej części jelita cienkiego (jelito czcze). Może powodować silny ból i skurcze brzucha, szczególnie po jedzeniu. Kolejnym objawem jest biegunka.
Kiedy choroba Crohna wpływa tylko na okrężnicę, nazywa się to ziarniniakowym zapaleniem okrężnicy Crohna. Ten typ choroby Crohna powoduje biegunkę i krwawienie z odbytu. W okolicy odbytu mogą pojawić się ropnie i wrzody. Inne objawy obejmują ból stawów i zmiany skórne.
Inne ogólne objawy choroby Crohna to zmęczenie, gorączka i nocne poty.
Inne objawy to:
- biegunka
- bóle brzucha i skurcze
- krew w stolcu
- owrzodzenia jamy ustnej
- zmniejszony apetyt i utrata masy ciała
- ból lub drenaż w pobliżu odbytu lub wokół niego z powodu zapalenia z tunelu do skóry (przetoka)
Niektórzy ludzie odczuwają pilną potrzebę wypróżnienia. Problemem mogą być również zaparcia. Kobiety mogą mieć przerwę w cyklu menstruacyjnym, podczas gdy małe dzieci mogą mieć opóźniony rozwój.
Większość osób z chorobą Crohna ma epizody aktywności choroby, po których następuje remisja. Stres związany z zaostrzeniem może prowadzić do niepokoju i wycofania społecznego.
Diagnoza i leczenie
Nie ma jednego testu, który mógłby pozytywnie zdiagnozować chorobę Leśniowskiego-Crohna. Jeśli masz objawy, lekarz prawdopodobnie przeprowadzi serię testów, aby wykluczyć inne schorzenia.
Testy diagnostyczne mogą obejmować:
- badania krwi w celu wykrycia infekcji lub anemii
- badania kału, aby sprawdzić, czy w stolcu jest krew
- endoskopia kapsułkowa lub endoskopia dwubalonowa, dwie procedury, które pozwalają na lepszy widok jelita cienkiego
- elastyczna sigmoidoskopia, procedura, która pomaga lekarzowi zobaczyć ostatnią część okrężnicy
- kolonoskopia umożliwiająca lekarzom dokładne obejrzenie całej długości okrężnicy i pobranie próbek do analizy (biopsja)
- badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI), aby uzyskać szczegółowe zdjęcia okolicy brzucha i przewodu pokarmowego
Obecność komórek zapalnych w kolonoskopii może pomóc w rozpoznaniu choroby Leśniowskiego-Crohna.
Nie ma lekarstwa na chorobę Crohna, a leczenie zwykle obejmuje podejście skojarzone. Celem leczenia jest zmniejszenie stanu zapalnego, który wywołuje objawy przedmiotowe i podmiotowe.
Immunosupresanty mogą pomóc w kontrolowaniu odpowiedzi zapalnej układu odpornościowego. W leczeniu poszczególnych objawów można stosować różne leki, w tym leki przeciwzapalne, kortykosteroidy i antybiotyki.
Fundacja Crohna & Colitis szacuje, że dwie trzecie do trzech czwartych osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna będzie miało jedną lub więcej operacji w ciągu swojego życia. Około 30 procent pacjentów chirurgicznych będzie miało zaostrzenie w ciągu 3 lat, a 80 procent w ciągu 20 lat.
Dobre decyzje żywieniowe są kluczowe dla osób z chorobą Crohna. Modyfikacje diety, szczególnie podczas ciężkich zaostrzeń, mogą pomóc zmniejszyć objawy choroby i zastąpić utracone składniki odżywcze.
Lekarz może zalecić wprowadzenie zmian w diecie, takich jak:
- unikanie napojów gazowanych lub „gazowanych”
- unikanie popcornu, skórek warzyw, orzechów i innych pokarmów bogatych w błonnik
- picie większej ilości płynów
- częstsze spożywanie mniejszych posiłków
- prowadzenie dziennika żywności, aby pomóc zidentyfikować żywność, która powoduje problemy
Komplikacje
Choroba Crohna może prowadzić do pęknięć lub łez w wyściółce odbytu. Może to powodować krwawienie i ból.
Powszechnym i poważnym powikłaniem jest zablokowanie jelit przez stan zapalny i blizny. Choroba Leśniowskiego-Crohna może również powodować wrzody w jelitach.
Innym poważnym powikłaniem jest tworzenie się przetok, nieprawidłowych przestrzeni łączących narządy w ciele. Według Fundacji Crohna i Colitis, przetoki dotykają około 30 procent osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna. Te nieprawidłowe pasaże często mogą ulec zakażeniu.
Choroba Leśniowskiego-Crohna może również zwiększać ryzyko raka jelita grubego.
Życie z chorobą Leśniowskiego-Crohna również zbiera emocjonalne żniwo. Zawstydzenie z powodu problemów z łazienką może wpływać na Twoje życie towarzyskie i karierę. Pomocne może być skorzystanie z porady lub dołączenie do grupy wsparcia dla osób z nieswoistym zapaleniem jelit.
Osoby z nieswoistym zapaleniem jelit są bardziej narażone na szczególne chroniczne schorzenia w porównaniu z osobami bez nieswoistego zapalenia jelit. Obejmują one:
- choroby sercowo-naczyniowe
- choroba układu oddechowego
- rak
- artretyzm
- choroba nerek
- choroba wątroby
Koszty
Choroba Leśniowskiego-Crohna to kosztowna choroba.
W przeglądzie przeprowadzonym w 2008 r. Bezpośrednie koszty medyczne w Stanach Zjednoczonych wynosiły od 18 022 do 18 932 USD na pacjenta rocznie. Całkowite roczne obciążenie finansowe IBD w Stanach Zjednoczonych szacuje się na 14,6 do 31,6 mld USD.
Udostępnij na Pinterest
Koszty były wyższe w przypadku osób z cięższą aktywnością choroby. Pacjenci z górnych 25% osiągali średnio 60 582 USD rocznie. Osoby z górnych 2% zarabiały średnio ponad 300 000 dolarów rocznie.
