Przegląd
Żyła wrotna przenosi krew z żołądka, trzustki i innych narządów trawiennych do wątroby. Różni się od innych żył, z których wszystkie przenoszą krew do serca.
Wątroba odgrywa ważną rolę w krążeniu. Odfiltrowuje toksyny i inne odpady, które narządy trawienne zdeponowały w krwiobiegu. Kiedy ciśnienie krwi w żyle wrotnej jest zbyt wysokie, masz nadciśnienie wrotne.
Nadciśnienie wrotne może być dość poważne, ale można je leczyć, jeśli zostanie zdiagnozowane na czas. Jednak nie zawsze jest to łatwe do zdiagnozowania. Zwykle zostajesz ostrzeżony o tym stanie, gdy zaczniesz odczuwać objawy.
Szybki fakt
Tętnice przenoszą bogatą w tlen krew z serca do narządów, mięśni i innych tkanek. Żyły przenoszą krew z powrotem do serca, z wyjątkiem żyły wrotnej, która przenosi krew do wątroby.
Objawy
Krwawienie z przewodu pokarmowego jest często pierwszym objawem nadciśnienia wrotnego. Czarne, smoliste stolce mogą być oznaką krwawienia z przewodu pokarmowego. Możesz także zobaczyć krew w stolcu.
Innym objawem jest wodobrzusze, czyli gromadzenie się płynu w brzuchu. Możesz zauważyć, że twój brzuch staje się większy z powodu wodobrzusza. Stan ten może również powodować skurcze, wzdęcia i duszność.
Również zapominanie lub dezorientacja może być wynikiem problemów z krążeniem związanych z wątrobą.
Przyczyny
Główną przyczyną nadciśnienia wrotnego jest marskość wątroby. To jest blizna wątroby. Może to wynikać z kilku chorób, takich jak zapalenie wątroby (choroba zapalna) lub nadużywanie alkoholu.
Choroby autoimmunologiczne wątroby, takie jak autoimmunologiczne zapalenie wątroby, pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych i pierwotne żółciowe zapalenie dróg żółciowych są również przyczyną marskości i nadciśnienia wrotnego.
Kiedy twoja wątroba jest uszkodzona, próbuje się wyleczyć. Powoduje to tworzenie się blizny. Zbyt wiele blizn utrudnia wątrobie wykonywanie swojej pracy.
Inne przyczyny marskości obejmują:
- niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby
- nagromadzenie żelaza w twoim ciele
- mukowiscydoza
- słabo rozwinięte drogi żółciowe
- infekcje wątroby
- reakcja na niektóre leki, takie jak metotreksat
Marskość wątroby może powodować nieregularność normalnie gładkich ścian wewnętrznych żyły wrotnej. Może to zwiększyć opór przepływu krwi. W rezultacie wzrasta ciśnienie krwi w żyle wrotnej.
Skrzep krwi może również powstać w żyle wrotnej. Może to zwiększyć ciśnienie przepływu krwi w ścianach naczynia krwionośnego.
Czynniki ryzyka
Osoby ze zwiększonym ryzykiem marskości wątroby są bardziej narażone na nadciśnienie wrotne. Jeśli masz długą historię nadużywania alkoholu, narażasz się na większe ryzyko marskości. Ryzyko zapalenia wątroby jest większe, jeśli którykolwiek z poniższych warunków dotyczy Ciebie:
- Używasz igieł do wstrzykiwania narkotyków.
- Otrzymałeś tatuaże lub kolczyki w niehigienicznych warunkach.
- Pracujesz w miejscu, w którym mógł mieć kontakt z zakażonymi igłami lub zakażoną krwią.
- Otrzymałeś transfuzję krwi przed 1992 rokiem.
- Twoja matka miała zapalenie wątroby.
- Uprawiasz seks bez zabezpieczenia z wieloma partnerami.
Diagnoza
Nadciśnienie wrotne jest trudne do zdiagnozowania, jeśli objawy nie są oczywiste. Pomocne są badania przesiewowe, takie jak USG Dopplera. Badanie ultrasonograficzne może ujawnić stan żyły wrotnej i przepływ krwi. Jeśli USG nie daje jednoznacznych wyników, pomocne może być badanie TK.
Inną metodą przesiewową, która jest coraz szerzej stosowana, jest pomiar elastyczności wątroby i otaczających ją tkanek. Elastografia mierzy reakcję tkanki, gdy jest popychana lub sondowana. Słaba elastyczność sugeruje obecność choroby.
Jeśli wystąpiło krwawienie z przewodu pokarmowego, prawdopodobnie zostaniesz poddany badaniu endoskopowemu. Wymaga to użycia cienkiego, elastycznego urządzenia z kamerą na jednym końcu, który pozwala lekarzowi zobaczyć narządy wewnętrzne.
Ciśnienie krwi w żyle wrotnej można określić, wprowadzając cewnik wyposażony w ciśnieniomierz do żyły w wątrobie i dokonując pomiaru.
Leczenie
Zmiany stylu życia, takie jak te, mogą pomóc w leczeniu nadciśnienia wrotnego:
- poprawę diety
- unikanie spożywania alkoholu
- regularne ćwiczenia
- rzucenie palenia, jeśli palisz
Leki, takie jak beta-blokery, są również ważne, aby pomóc obniżyć ciśnienie krwi i rozluźnić naczynia krwionośne. Inne leki, takie jak propranolol i izosorbid, również mogą pomóc obniżyć ciśnienie w żyle wrotnej. Mogą również zmniejszyć ryzyko bardziej wewnętrznego krwawienia.
Jeśli masz wodobrzusze, lekarz może przepisać lek moczopędny, aby zmniejszyć poziom płynów w organizmie. Sód należy również poważnie ograniczyć, aby zmniejszyć zatrzymywanie płynów.
Zabieg zwany skleroterapią lub opaskowaniem wykorzystuje roztwór, który może pomóc zatrzymać krwawienie w naczyniach krwionośnych wątroby. Opaska polega na umieszczeniu gumek, aby zablokować niezdrowy przepływ krwi do rozszerzonych żył, zwanych żylakami lub żylakami, w układzie pokarmowym.
Inną, coraz bardziej popularną terapią jest niechirurgiczna transjugular intrahepatic portal-systemic shunt (TIPSS). Ta terapia pomaga kontrolować ostre krwawienie. Tworzy nowe ścieżki przepływu krwi z żyły wrotnej do innych naczyń krwionośnych.
Komplikacje
Jednym z częstszych powikłań związanych z nadciśnieniem wrotnym jest gastropatia z nadciśnieniem wrotnym. Stan wpływa na błonę śluzową żołądka i rozszerza naczynia krwionośne.
Ścieżki utworzone między naczyniami krwionośnymi w TIPSS mogą zostać zablokowane. Może to prowadzić do dalszego krwawienia. Jeśli problemy z wątrobą nie ustąpią, możesz mieć również dalsze problemy poznawcze.
Perspektywy
Nie można odwrócić uszkodzeń spowodowanych marskością wątroby, ale można leczyć nadciśnienie wrotne. Może to wymagać połączenia zdrowego stylu życia, leków i interwencji. Konieczne będą dalsze badania ultrasonograficzne, aby monitorować stan wątroby i wyniki zabiegu TIPSS.
Jeśli masz nadciśnienie wrotne, od Ciebie będzie zależeć unikanie alkoholu i prowadzenie zdrowszego trybu życia. Musisz również postępować zgodnie z instrukcjami lekarza. Dotyczy to leków i wizyt kontrolnych.
Wskazówki dotyczące zapobiegania
Pij alkohol umiarkowanie, jeśli w ogóle. I podejmij kroki, aby uniknąć zapalenia wątroby. Porozmawiaj ze swoim lekarzem o szczepieniach przeciwko żółtaczce i czy powinieneś je mieć. Możesz również chcieć poddać się badaniu przesiewowemu pod kątem zapalenia wątroby, jeśli jesteś w grupie ryzyka.
Nadciśnienie wrotne jest spowodowane pogarszającym się stanem zdrowia wątroby, ale możesz uniknąć tej trudnej choroby naczyniowej poprzez wybór zdrowego stylu życia.
Pytania i odpowiedzi: Nadciśnienie wrotne bez marskości wątroby
P:
Czy można rozwinąć nadciśnienie wrotne bez marskości wątroby?
ZA:
Jest to możliwe, choć rzadkie. Nadciśnienie wrotne bez marskości wątroby nazywane jest idiopatycznym nadciśnieniem wrotnym bez marskości wątroby (INCPH). Istnieje pięć szerokich kategorii przyczyn INCPH: zaburzenia immunologiczne, przewlekłe infekcje, narażenie na toksyny lub niektóre leki, zaburzenia genetyczne i stany prozakrzepowe. Wiele z tych kategorii może zmieniać normalne krzepnięcie i powodować tworzenie się małych skrzepów, co prowadzi do INCPH. Osoby z INCPH mają zwykle lepsze perspektywy, ponieważ mają normalnie funkcjonującą wątrobę.
Carissa Stephens, pielęgniarka pediatryczna OIOMAnswers reprezentuje opinie naszych ekspertów medycznych. Wszystkie treści mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny być traktowane jako porady medyczne.
