Głośny hałas, szczególnie niespodziewany, może być dla każdego nieprzyjemny lub drażniący. Jeśli masz fonofobię, Twój strach przed głośnym hałasem może być przytłaczający, powodując panikę i uczucie skrajnego niepokoju.
Strach przed głośnym hałasem określa się jako fonofobię, sonofobię lub ligirofobię. Ten stan nie jest spowodowany utratą słuchu ani jakimkolwiek typem zaburzeń słuchu.
Fonofobia to specyficzna fobia. Specyficzne fobie to skrajny, irracjonalny strach przed sytuacjami lub przedmiotami, które nie gwarantują tak intensywnej reakcji.
Podobnie jak wszystkie fobie, fonofobia jest uleczalnym zaburzeniem lękowym. Wyznacza go przytłaczający strach przed głośnym hałasem.
Osoba z tym stanem może odczuwać głębokie cierpienie z powodu głośnego hałasu, o którym wie, że nadchodzi, a także niespodziewanego głośnego hałasu.
Kiedy strach przed głośnymi dźwiękami jest fobią?
Głośne odgłosy mogą być nieprzyjemne i nieprzyjemne. Rzadko zdarza się osoba, która lubi nieustanny alarm samochodowy lub wrzeszczącą syrenę karetki. Niektóre głośne dźwięki, na przykład te wytwarzane przez fajerwerki, mogą być łatwiej tolerowane, ponieważ kojarzą się z przyjemnymi rzeczami. Są to doświadczenia, do których większość ludzi może się odnieść.
Jeśli jednak masz fonofobię, doświadczysz bardzo intensywnej reakcji na każdy rodzaj głośnego hałasu, bez względu na jego związek lub przyczynę.
Osoby z tym schorzeniem odczuwają głęboki stres i niepokój, gdy spodziewają się głośnego hałasu. Gdy już się pojawią, reagują również ekstremalnie na głośne dźwięki.
Czy są inne warunki, w których dźwięki są niewygodne?
Fonofobia różni się od innych stanów, w przypadku których dyskomfort jest objawem. Obejmują one:
- Hyperacusis. Ten stan nie jest fobią. Jest to raczej zaburzenie słuchu, które powoduje, że dźwięki wydają się głośniejsze niż w rzeczywistości. Hyperacusis ma wiele przyczyn, w tym uszkodzenie mózgu, chorobę z Lyme i zespół stresu pourazowego (PTSD).
- Mizofonia. Ten stan ma charakter emocjonalny, ale nie jest fobią. Osoby z mizofonią mają intensywne, emocjonalne reakcje, takie jak nienawiść lub panika, na określony dźwięk, na przykład kapanie z kranu lub chrapanie. Aby uzyskać taki efekt, dźwięk nie musi być głośny.
Jakie są objawy?
Objawy fonofobii mogą utrudniać czerpanie radości z codziennych czynności i codziennego życia. Osoba z tym schorzeniem może doświadczyć tych objawów w oczekiwaniu na głośny hałas, w trakcie jego wystąpienia lub później. Zawierają:
- niepokój
- strach
- wpadając w pot
- duszność
- walenie serca lub przyspieszone tętno
- ból w klatce piersiowej
- zawroty głowy
- zawroty
- nudności
- półomdlały
Czy objawy są różne u dzieci?
U dzieci i dorosłych mogą wystąpić fobie wszystkich typów. Jeśli Twoje dziecko ma silną reakcję na głośny hałas, wizyta u audiologa może pomóc w ustaleniu, czy ma fonofobię lub stan słuchu, taki jak nadwrażliwość słuchowa.
Objawy obu tych chorób mogą wydawać się podobne u dzieci. Twoje dziecko może być bardzo zaniepokojone dźwiękami, które nie wydają Ci się zbyt głośne. Mogą zakryć uszy, przestraszyć się lub próbować uciec od dźwięku.
Czy strach przed głośnymi dźwiękami ma związek z autyzmem?
Osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) mogą czasami obawiać się głośnych dźwięków. Ta reakcja może być spowodowana kilkoma czynnikami, w tym podwyższonym lękiem, wrażliwością sensoryczną lub obydwoma.
Dzieci i dorośli z ASD mogą odczuwać strach w oczekiwaniu na głośny hałas, który kojarzy im się z nieprzyjemnym wydarzeniem.
Osoby z problemami sensorycznymi mogą mieć nadwrażliwość na dźwięk, co powoduje, że słyszą rzeczy znacznie głośniej niż w rzeczywistości. Wiadomo, że dzieci z ASD porównują dźwięk kropel deszczu do kul.
Ponadto istnieją pewne dowody na to, że fobie wszystkich typów są powszechne wśród osób z widma.
Co wywołuje strach przed głośnymi dźwiękami?
Fonofobia to stan zdrowia psychicznego, który może objawiać się w każdym wieku. Podobnie jak w przypadku wszystkich fobii specyficznych, jej dokładna przyczyna nie jest do końca poznana.
Może to być spowodowane czynnikami genetycznymi. Osoby z historią rodzinną, która obejmuje zaburzenia lękowe, mogą być bardziej podatne na ten stan.
Fonofobia może być również spowodowana czynnikami zewnętrznymi, takimi jak historia długotrwałej traumy z dzieciństwa lub pojedynczy traumatyczny incydent. U dzieci autystycznych i niektórych innych dzieci traumatyczne zdarzenie może wydawać się ekstremalne, ale tak nie jest. Na przykład, nagle słysząc, jak wszyscy głośno krzyczą niespodziankę na przyjęciu urodzinowym.
Czy strach przed głośnymi dźwiękami jest częścią innych warunków?
W niektórych przypadkach fonofobia może być również objawem innego stanu. Obejmują one:
- migrenowe bóle głowy
- Zespół Kleine-Levina
- Poważny uraz mózgu
Jak rozpoznaje się strach przed głośnymi dźwiękami?
Jeśli Twój strach przed głośnymi dźwiękami przeszkadza Ci w funkcjonowaniu lub cieszeniu się życiem, lekarz, np. Terapeuta, będzie w stanie Ci pomóc.
Twój lekarz zdiagnozuje twój stan, zadając ci pytania dotyczące twoich objawów i czynników wyzwalających. Twoja historia medyczna, społeczna i psychologiczna zostanie omówiona.
Aby ustalić, czy to, co masz, jest fobią specyficzną, Twój lekarz zastosuje kryteria diagnostyczne ustalone w nowym wydaniu Diagnostycznego i statystycznego podręcznika zaburzeń psychicznych (DSM-5).
Jak leczy się strach przed głośnymi dźwiękami?
Istnieje kilka rodzajów terapii stosowanych w leczeniu fobii. Strach przed głośnym hałasem można rozwiązać poprzez:
- Terapia ekspozycyjna (systematyczne odczulanie). Jest to rodzaj psychoterapii (terapia rozmowa). Wykorzystuje ukierunkowaną i powtarzaną ekspozycję na źródło twojego strachu. Terapia ekspozycyjna może być prowadzona indywidualnie lub w grupach. Może być bardzo skuteczny w leczeniu wszystkich typów fobii specyficznych.
- Terapia poznawczo-behawioralna (CBT). Jest to rodzaj psychoterapii, który jest również bardzo skuteczny w leczeniu fobii specyficznej. Wykorzystuje pewne elementy terapii ekspozycji w połączeniu z technikami, które pomagają zmienić negatywne myśli i zachowania.
- Techniki relaksacyjne. Pomocne mogą być również czynności takie jak medytacja, zwłaszcza w połączeniu z innymi metodami leczenia.
Aby pomóc osobom z fonofobią, zwykle wystarczy terapia ze specjalistą zdrowia psychicznego. Czasami leki mogą być przepisywane w połączeniu z psychoterapią (lub zamiast niej). Należą do nich leki przeciwlękowe i beta-blokery, które pomagają zmniejszyć objawy spowodowane atakami paniki.
Jakie są perspektywy dla osób, które boją się głośnych dźwięków?
Jeśli zauważysz, że masz fonofobię, zrobiłeś już pierwszy krok w kierunku jej pokonania. Fonofobia jest stanem wysoce uleczalnym. Pokonanie strachu będzie wymagało od Ciebie pracy, ale osiągnięcie pozytywnych i potężnych rezultatów może nie zająć tak długo, jak myślisz.
Terapia ekspozycyjna i terapia poznawczo-behawioralna mogą pomóc w znacznym zmniejszeniu reakcji fobicznych w ciągu 2 do 5 miesięcy.
Najważniejsze
Fonofobia (strach przed głośnym hałasem) jest wysoce uleczalną, specyficzną fobią. Ten stan może wystąpić w dzieciństwie lub w wieku dorosłym. Zabiegi terapeutyczne mogą być bardzo skuteczne w eliminowaniu lub ograniczaniu reakcji fonofobicznych. Obejmują terapię ekspozycyjną i terapię poznawczo-behawioralną.
W niektórych przypadkach leki mogą również pomóc złagodzić niepokój spowodowany tym stanem.
