Co to jest reaktywne zaburzenie przywiązania (RAD)?
Reaktywne zaburzenie przywiązania (RAD) jest rzadkim, ale poważnym stanem. Zapobiega tworzeniu przez niemowlęta i dzieci zdrowych więzi z rodzicami lub głównymi opiekunami. Wiele dzieci z RAD doświadczyło fizycznego lub emocjonalnego zaniedbania lub znęcania się, lub zostało osieroconych we wczesnym okresie życia.
RAD rozwija się, gdy najbardziej podstawowe potrzeby dziecka w zakresie wychowywania, czułości i komfortu nie są zaspokajane. To powstrzymuje ich przed nawiązywaniem zdrowych relacji z innymi.
RAD może przybierać dwie formy. Może to spowodować, że dziecko będzie unikać związków lub nadmiernie zwracać na siebie uwagę.
RAD może mieć negatywny wpływ na rozwój dziecka. Może to uniemożliwić im tworzenie przyszłych relacji. To trwały stan, ale większość dzieci z RAD jest w końcu w stanie rozwinąć zdrowe i stabilne relacje z innymi, jeśli otrzymają leczenie i wsparcie.
Jakie są objawy reaktywnego zaburzenia przywiązania?
Według Mayo Clinic objawy RAD pojawiają się przed 5 rokiem życia, często gdy dziecko jest jeszcze niemowlęciem. Objawy u niemowląt mogą być trudniejsze do rozpoznania niż u starszych dzieci i mogą obejmować:
- apatia
- wycofanie
- brak zainteresowania zabawkami i grami
- brak uśmiechu i szukania pocieszenia
- nie wyciąga ręki, żeby mnie podnieść
Starsze dzieci będą wykazywać bardziej zauważalne objawy odstawienia, takie jak:
- wydawanie się niezręczne w sytuacjach społecznych
- unikanie pocieszających słów lub czynów innych
- ukrywanie uczuć złości
- okazywanie agresywnych wybuchów w stosunku do rówieśników
Jeśli RAD będzie się utrzymywał w wieku nastoletnim, może prowadzić do nadużywania narkotyków lub alkoholu.
Gdy dzieci z RAD dorastają, mogą rozwinąć się zachowania odhamowane lub zahamowane. Niektóre dzieci rozwijają oba.
Nie zahamowane zachowanie
Objawy tego typu zachowania obejmują:
- szukanie uwagi od wszystkich, nawet nieznajomych
- częste prośby o pomoc
- dziecinne zachowanie
- niepokój
Zahamowane zachowanie
Objawy tego typu zachowania obejmują:
- unikanie związków
- odmawiając pomocy
- odmawiając komfortu
- okazywanie ograniczonych emocji
Co powoduje reaktywne zaburzenia przywiązania?
RAD jest bardziej prawdopodobne, gdy dziecko:
- mieszka w domu dziecka lub instytucji
- zmienia opiekunów, na przykład w pieczy zastępczej
- jest oddzielona od opiekunów przez długi czas
- ma matkę z depresją poporodową
Jak rozpoznaje się reaktywne zaburzenie przywiązania?
Aby zdiagnozować RAD, lekarz musi ustalić, czy niemowlę lub dziecko spełnia kryteria warunku. Kryteria RAD obejmują:
- posiadanie niewłaściwych relacji społecznych przed ukończeniem 5 lat, które nie są spowodowane opóźnieniami w rozwoju
- bycie nieodpowiednio towarzyskim z nieznajomymi lub niezdolność do reagowania na interakcje z innymi
- posiadanie głównych opiekunów, którzy nie zaspokajają fizycznych i emocjonalnych potrzeb dziecka
Konieczna jest również ocena psychiatryczna dziecka. Może to obejmować:
- obserwowanie i analizowanie interakcji dziecka z rodzicami
- wyszczególniając i analizując zachowanie dziecka w różnych sytuacjach
- badanie zachowania dziecka przez pewien okres czasu
- zbieranie informacji o zachowaniu dziecka z innych źródeł, takich jak dalsza rodzina czy nauczyciele
- z wyszczególnieniem historii życia dziecka
- ocena doświadczeń rodziców i codziennych zajęć z dzieckiem
Lekarz będzie również musiał upewnić się, że problemy behawioralne dziecka nie są spowodowane innym stanem behawioralnym lub psychicznym. Objawy RAD mogą czasami przypominać:
- zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
- fobia społeczna
- zaburzenia lękowe
- zespół stresu pourazowego (PTSD)
- autyzm lub zaburzenia ze spektrum autyzmu
Jakie są opcje leczenia reaktywnych zaburzeń przywiązania?
Po ocenie psychiatrycznej lekarz dziecka opracuje plan leczenia. Najważniejszą częścią leczenia jest zapewnienie dziecku bezpiecznego i opiekuńczego środowiska.
Kolejnym etapem jest poprawa relacji między dzieckiem a jego rodzicami lub głównymi opiekunami. Może to przybrać formę serii zajęć dla rodziców, których celem jest doskonalenie umiejętności rodzicielskich. Zajęcia mogą być połączone z poradnictwem rodzinnym, aby poprawić więź między dzieckiem a jego opiekunami. Stopniowe zwiększanie poziomu kojącego fizycznego kontaktu między nimi pomoże w procesie tworzenia więzi.
Usługi edukacji specjalnej mogą pomóc, jeśli dziecko ma trudności w szkole.
W niektórych przypadkach lekarz może przepisać leki, takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), jeśli dziecko ma lęk lub depresję. Przykłady SSRI obejmują fluoksetynę (Prozac) i sertralinę (Zoloft).
Według National Institute of Mental Health fluoksetyna jest jedynym SSRI zatwierdzonym przez FDA dla dzieci w wieku 8 lat i starszych.
Ważne jest, aby monitorować dzieci przyjmujące tego typu leki pod kątem myśli lub zachowań samobójczych. Jest to potencjalny efekt uboczny, ale jest rzadki.
Bez odpowiedniego i szybkiego leczenia u dziecka z RAD mogą rozwinąć się inne powiązane schorzenia, takie jak depresja, lęk i PTSD.
Jak możesz zapobiec reaktywnemu zaburzeniu przywiązania?
Możesz zmniejszyć prawdopodobieństwo, że Twoje dziecko zachoruje na RAD, odpowiednio zaspokajając jego fizyczne i emocjonalne potrzeby. Jest to szczególnie ważne, jeśli adoptujesz bardzo małe dziecko, zwłaszcza jeśli dziecko przebywało w rodzinie zastępczej. Ryzyko RAD jest większe u dzieci, których opiekunowie często się zmieniali.
Pomocna może być rozmowa z innymi rodzicami, zasięgnięcie porady lub udział w zajęciach dla rodziców. Istnieje wiele książek napisanych o RAD i zdrowym rodzicielstwie, które również mogą być pomocne. Porozmawiaj z lekarzem, jeśli masz trudności, które mogą wpłynąć na twoją zdolność do opieki nad dzieckiem.
Jaka jest perspektywa długoterminowa?
Perspektywy dla dziecka z RAD są dobre, jeśli dziecko otrzyma odpowiednie leczenie tak szybko, jak to możliwe. Przeprowadzono kilka długoterminowych badań nad RAD, ale lekarze wiedzą, że może to prowadzić do innych problemów behawioralnych w późniejszym życiu, jeśli nie jest leczone. Problemy te obejmują zarówno skrajne zachowania kontrolujące, jak i samookaleczenia.
