Przegląd
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD) to przewlekły stan zdrowia psychicznego charakteryzujący się obsesjami prowadzącymi do zachowań kompulsywnych.
Ludzie często dwukrotnie sprawdzają, czy zamknęli drzwi wejściowe lub zawsze noszą szczęśliwe skarpetki w dni gry - proste rytuały lub nawyki, które sprawiają, że czują się bezpieczniej.
OCD wykracza poza podwójne sprawdzanie czegoś lub praktykowanie rytuału dnia gry. Ktoś, u którego zdiagnozowano OCD, czuje się zmuszony do wielokrotnego wykonywania pewnych rytuałów, nawet jeśli nie chce - i nawet jeśli niepotrzebnie komplikuje to jego życie.
Co to jest OCD?
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD) charakteryzuje się powtarzającymi się, niechcianymi myślami (obsesjami) i irracjonalnymi, nadmiernymi popędami do wykonywania określonych czynności (kompulsje).
Chociaż osoby z OCD mogą wiedzieć, że ich myśli i zachowania nie mają logicznego sensu, często nie są w stanie ich powstrzymać.
Objawy
Obsesyjne myśli lub kompulsywne zachowania związane z OCD na ogół trwają dłużej niż godzinę każdego dnia i zakłócają codzienne życie.
Obsesje
Są to powtarzające się niepokojące myśli lub impulsy.
Osoby z OCD mogą próbować je ignorować lub stłumić, ale mogą się obawiać, że w jakiś sposób te myśli mogą być prawdziwe.
Lęk związany z tłumieniem może również stać się zbyt duży, aby go znieść, zmuszając ich do podejmowania kompulsywnych zachowań, aby zmniejszyć ich lęk.
Kompulsje
Są to powtarzające się czynności, które tymczasowo łagodzą stres i niepokój spowodowany obsesją. Często ludzie, którzy mają kompulsje, wierzą, że te rytuały zapobiegną zdarzeniu się czegoś złego.
Przeczytaj więcej o różnicach między obsesjami a kompulsjami.
Leczenie
Typowy plan leczenia OCD zwykle obejmuje zarówno psychoterapię, jak i leki. Połączenie obu zabiegów jest zwykle najbardziej skuteczne.
Lek
Leki przeciwdepresyjne są przepisywane w celu złagodzenia objawów ZOK.
Selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) jest lekiem przeciwdepresyjnym stosowanym w celu zmniejszenia zachowań obsesyjnych i kompulsji.
Terapia
Terapia rozmowa z lekarzem psychiatrycznym może pomóc w dostarczeniu narzędzi, które umożliwiają zmiany w myśleniu i wzorcach zachowań.
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) oraz terapia ekspozycyjna i odpowiedzi to rodzaje terapii rozmową, które są skuteczne dla wielu ludzi.
Zapobieganie ekspozycji i reakcji (ERP) ma na celu umożliwienie osobie z OCD radzenia sobie z lękiem związanym z obsesyjnymi myślami w inny sposób, zamiast angażować się w kompulsywne zachowanie.
Co powoduje OCD?
Dokładna przyczyna OCD jest nieznana, ale naukowcy uważają, że pewne obszary mózgu mogą nie reagować normalnie na serotoninę, substancję chemiczną używaną przez niektóre komórki nerwowe do komunikowania się ze sobą.
Uważa się, że genetyka również przyczynia się do OCD.
Jeśli Ty, Twój rodzic lub rodzeństwo macie OCD, istnieje około 25 procent szans, że będzie to miało inny członek najbliższej rodziny.
Rodzaje OCD
Istnieje kilka różnych rodzajów obsesji i kompulsji. Do najbardziej znanych należą:
- obsesje, które wiążą się ze strachem przed zakażeniem (zarazkami) i towarzyszącym im przymusem czyszczenia i mycia
- obsesje związane z symetrią lub perfekcjonizmem z pokrewnymi przymusami zamawiania lub powtarzania
Według dr Jill Stoddard, autorki książki „Be Mighty: A Woman's Guide to Liberation from Anxiety, Worry, and Stress Using Mindfulness and Acceptance”, inne obsesje obejmują:
- natrętne i niechciane myśli seksualne (w tym dzieci lub sytuacje tej samej płci)
- strach przed skrzywdzeniem siebie lub kogoś innego
- strach przed działaniem impulsywnym (jak wyrzucenie przekleństwa w chwili ciszy). Obejmują one kompulsje, takie jak sprawdzanie, liczenie, modlenie się i powtarzanie, a także mogą obejmować unikanie (inne niż kompulsje), takie jak unikanie ostrych przedmiotów.
Dowiedz się więcej o różnych typach OCD.
OCD u dzieci
OCD zwykle rozwija się u dzieci w dwóch przedziałach wiekowych: w średnim dzieciństwie (8–12 lat) oraz między późnym okresem dojrzewania a wczesną dorosłością (18–25 lat) - mówi dr Steve Mazza, stypendysta podoktoranckiego w Columbia University Clinic for Anxiety and Powiązane zaburzenia.
„Dziewczęta mają skłonność do rozwoju OCD w starszym wieku niż chłopcy” - mówi Mazza. „Chociaż w dzieciństwie występuje wyższy wskaźnik OCD u chłopców niż dziewcząt, są równe wskaźniki OCD między dorosłymi mężczyznami i kobietami”.
OCPD vs OCD
Chociaż nazwy są podobne, obsesyjno-kompulsywne zaburzenie osobowości (OCPD) i OCD to bardzo różne schorzenia.
OCD zwykle obejmuje obsesje, po których następują kompulsywne zachowania. OCPD opisuje zestaw cech osobowości, które często mogą zakłócać relacje międzyludzkie.
OCPD charakteryzuje się wyjątkową potrzebą uporządkowania, doskonałości i kontroli, także w relacjach międzyludzkich, mówi Mazza. Podczas gdy OCD zwykle ogranicza się do zestawu obsesyjnych myśli i związanych z nimi kompulsji.
„Osoby [z] zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym częściej szukają pomocy, ponieważ są zestresowane lub zaniepokojone objawami” - mówi. „Osoby z OCPD mogą nie postrzegać swojej charakterystycznej sztywności i potrzeby doskonałości jako problematycznej, pomimo jej destrukcyjnego wpływu na ich relacje i samopoczucie”.
Przeczytaj więcej o objawach i leczeniu OCPD.
Diagnoza OCD
Według Mazzy, OCD diagnozuje specjalista zdrowia psychicznego za pomocą częściowo ustrukturyzowanego procesu wywiadu.
Jednym z najczęściej stosowanych instrumentów jest Skala Obsesyjno-Kompulsywna Yale-Browna (Y-BOCS), która ocenia różnorodność najczęstszych obsesji i kompulsji, a także stopień, w jakim objawy OCD powodują niepokój i zakłócają ich funkcjonowania.
Czynniki ryzyka OCD
Genetyka odgrywa rolę w zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych, więc jest większe prawdopodobieństwo, że u krewnego rozpoznano OCD, mówi Mazza.
Objawy są często nasilane przez stres, spowodowany problemami ze szkołą, pracą, związkami lub wydarzeniami zmieniającymi życie.
Powiedział również, że OCD często występuje z innymi schorzeniami, w tym:
- zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
- zespół Tourette'a
- ciężkie zaburzenie depresyjne
- Fobia społeczna
- zaburzenia odżywiania
