Co to jest wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV)?
Wirus ospy wietrznej-półpaśca (VZV) należy do rodziny wirusów opryszczki. Może powodować ospę wietrzną i półpasiec. VZV nie może żyć i rozmnażać się nigdzie indziej niż w ludzkim ciele.
Wirus jest wysoce zaraźliwy i łatwo przenosi się z jednej osoby na drugą. Jest przenoszony przez bezpośredni kontakt z zakażonymi kroplami dróg oddechowych. Może to nastąpić poprzez dotknięcie powierzchni zanieczyszczonej kroplami lub wdychanie kropelek, gdy zarażona osoba kaszle lub kicha w pobliżu. Gdy zostaniesz zarażony wirusem, twój układ odpornościowy wytwarza przez całe życie przeciwciała do zwalczania go, co oznacza, że nie możesz ponownie zarazić się wirusem. Dostępna jest również nowa szczepionka, która może uchronić Cię przed infekcją VZV.
Wiele kobiet w ciąży było już narażonych na działanie wirusa i dlatego są odporne. Jednak osoby, które nigdy nie przeszły infekcji lub zostały zaszczepione, są narażone na zwiększone ryzyko powikłań w przypadku zakażenia VZV. Wirus może potencjalnie powodować wady wrodzone lub chorobę u dziecka, dlatego lekarze często zlecają badania krwi w celu wykrycia VZV u kobiet w ciąży, które nie są uodpornione na wirusa. Testy te są zwykle wykonywane przed lub we wczesnym okresie ciąży. Jeśli wirus zostanie wykryty, leczenie może pomóc w zapobieganiu lub osłabieniu ciężkości choroby.
Jeden wirus, dwie infekcje
VZV może powodować ospę wietrzną, która jest również nazywana ospą wietrzną, i półpasiec, który jest również nazywany półpasiec. Varicella jest częstą chorobą wieku dziecięcego, która powoduje swędzącą, przypominającą pęcherze wysypkę na skórze. Możesz dostać ospy wietrznej tylko raz. Gdy organizm walczy z infekcją, rozwija odporność na wirusa.
Jednak sam wirus pozostaje uśpiony w twoim ciele. Jeśli wirus zostanie reaktywowany, może przekształcić się w półpasiec. Półpasiec charakteryzuje się bolesną wysypką z pęcherzami. Zwykle jest mniej dotkliwa niż ospa wietrzna, ponieważ organizm ma już przeciwciała przeciwko wirusowi. Należy pamiętać, że półpasiec nie przenosi się z jednej osoby na drugą. Jeśli ktoś, kto nigdy nie chorował na ospę wietrzną, wejdzie w kontakt z płynem z pęcherzy po półpasiec, rozwinie się ospa wietrzna zamiast półpaśca.
Jakie są objawy wirusa Varicella-Zoster?
Okres inkubacji VZV wynosi od 10 do 14 dni. Tyle czasu zajmuje pojawienie się objawów po kontakcie z wirusem. Typowa wysypka ospy wietrznej składa się początkowo z małych, czerwonych plam. Plamy te ostatecznie przekształcają się w wypukłe, wypełnione płynem guzy, a następnie w swędzące pęcherze, które pokrywają strup. Wysypka zwykle zaczyna się na twarzy lub tułowiu i szybko rozprzestrzenia się na ręce i nogi. Inne objawy ospy wietrznej to gorączka, zmęczenie i ból głowy. Osoby z ospą wietrzną są zaraźliwe od jednego do dwóch dni przed pojawieniem się wysypki i do momentu, gdy wszystkie pęcherze zaczną się pokrywać. Zniknięcie tych owrzodzeń może zająć dwa tygodnie lub dłużej.
Jeśli ospa wietrzna ponownie stanie się aktywna, wirus może ujawnić się jako półpasiec. Wirus ten powoduje czerwoną, bolesną wysypkę, która może wyglądać jak pasek pęcherzy na tułowiu. Gromady pęcherzy pojawiają się zwykle od jednego do pięciu dni po wystąpieniu wysypki. Dotknięty obszar może powodować swędzenie, drętwienie i bardzo wrażliwość. Inne objawy półpaśca mogą obejmować:
- gorączka
- ogólny dyskomfort
- bóle mięśni
- ból głowy
- obrzęk węzłów chłonnych
- rozstrój żołądka
Jakie komplikacje może powodować wirus ospy wietrznej-półpaśca podczas ciąży?
Wrażliwe kobiety w ciąży są narażone na pewne powikłania, gdy zachorują na ospę wietrzną. Około 10 do 20 procent osób zakażonych ospą wietrzną rozwija zapalenie płuc, ciężką infekcję płuc. Zapalenie mózgu lub zapalenie tkanki mózgowej może również wystąpić u bardzo małej liczby kobiet w ciąży z ospą wietrzną.
Ciężarna matka może przenosić ospę wietrzną na swoje dziecko przez łożysko. Ryzyko dla dziecka zależy od czasu. Jeśli ospa wietrzna rozwinie się w ciągu pierwszych 12 tygodni ciąży, ryzyko wystąpienia rzadkiej wady wrodzonej zwanej wrodzonym zespołem ospy wietrznej wynosi od 0,5 do 1%. Jeśli wirus zostanie zarażony między 13 a 20 tygodniem, dziecko ma 2 procent ryzyka wad wrodzonych.
Dziecko z wrodzonym zespołem ospy wietrznej może mieć niedorozwinięte ręce i nogi, zapalenie oka i niepełny rozwój mózgu. Dziecko może również nabawić się wrodzonej ospy wietrznej, jeśli poród nastąpi, gdy matka jest nadal zakażona i nie wytworzyła jeszcze przeciwciał przeciwko wirusowi. Jeśli ospa wietrzna rozwinie się w ciągu pięciu dni lub w ciągu jednego do dwóch tygodni po porodzie, dziecko może urodzić się z potencjalnie zagrażającą życiu infekcją zwaną wrodzoną ospą wietrzną.
Ze względu na potencjalne ryzyko ważne jest, aby zminimalizować ryzyko infekcji, jeśli jesteś w ciąży. Możesz to zrobić, wykonując badanie przesiewowe w kierunku VZV, aby podjąć niezbędne środki ostrożności. Jeśli jesteś narażona na ospę wietrzną w czasie ciąży i nie jesteś na nią odporna, natychmiast skontaktuj się z lekarzem. Mogą być w stanie podać Ci zastrzyk immunoglobuliny przeciwko ospie wietrznej-półpaśca (VZIG), leku zawierającego przeciwciała przeciwko wirusowi VZV. VZIG podany w ciągu 10 dni od ekspozycji może zapobiegać ospie wietrznej lub zmniejszać jej nasilenie. Może również pomóc zmniejszyć ryzyko powikłań dla Ciebie i Twojego dziecka.
Jak można zapobiegać wirusowi Varicella-Zoster?
Zapytaj swojego lekarza o szczepionkę przeciwko ospie wietrznej, jeśli rozważasz ciążę i nie chorowałeś jeszcze na ospę wietrzną ani nie byłeś zaszczepiony. Chociaż szczepionka jest bezpieczna dla dorosłych, zaleca się odczekanie do trzech miesięcy po drugiej dawce, zanim podejmiesz próbę poczęcia. Jeśli nie masz pewności, czy jesteś odporny na ospę wietrzną, poproś lekarza o wykonanie badania krwi. Test może określić, czy masz przeciwciała przeciwko wirusowi. Istnieje również szczepionka przeciwko wirusowi VZV, ale została ona zatwierdzona do stosowania tylko u osób dorosłych w wieku powyżej 50 lat. Ważne jest, aby unikać osób z ospą wietrzną, w tym w przedszkolach i szkołach, gdzie dzieci mogą nie być szczepione i często narażone.
