Przegląd
Dyskinezy to mimowolny ruch, którego nie można kontrolować. Może wpływać tylko na jedną część ciała, na przykład głowę lub ramię, lub może wpływać na całe ciało. Dyskinezy mogą mieć różny przebieg, od łagodnych do ciężkich, bolesnych i zakłócać normalne codzienne czynności. Może również różnić się częstotliwością i porą dnia, w której występuje.
Dyskinezy zwykle obserwuje się u osób z chorobą Parkinsona, często jako efekt uboczny długotrwałego leczenia lewodopą. Dyskinezy mogą również wystąpić w innych stanach poza chorobą Parkinsona, w tym w zaburzeniach ruchu.
Objawy
Objawy różnią się w zależności od osoby. Mogą być bardzo łagodne przy niewielkim ruchu głowy, ramienia lub nogi. Mogą być również ciężkie i obejmować wiele części ciała poruszających się mimowolnie. Niektóre objawy dyskinez mogą wyglądać następująco:
- wiercący się
- wijąc się
- kołysanie się ciała
- kiwanie głową
- drganie
- niepokój
Dyskinezy nie są związane z drżeniem, które często występuje w chorobie Parkinsona. Nie ma też związku z tikami.
Przyczyny
Dyskinezy są najczęściej spowodowane długotrwałym stosowaniem leku lewodopy. Lewodopa jest preferowanym lekiem stosowanym w leczeniu choroby Parkinsona ze względu na jej skuteczność.
Lewodopa zwiększa poziom dopaminy w mózgu. Osoby z chorobą Parkinsona nie mają komórek mózgowych wytwarzających dopaminę. Lewodopa zastępuje dopaminę u osób z chorobą Parkinsona, a także z innymi schorzeniami, w których występuje niski poziom dopaminy. Jednak poziom dopaminy wzrośnie, gdy zażyjesz lewodopę, i spadnie, gdy lewodopa się zużyje. Uważa się, że te różnice w poziomie dopaminy są przyczyną mimowolnych ruchów dyskinez.
Rodzaj dyskinezy zwany późną dyskinezą jest efektem ubocznym niektórych leków przeciwpsychotycznych.
Powiązane warunki
Dystonia
Dystonia może być czasami mylona z dyskinezą. Jednak zamiast mimowolnych ruchów dyskinezy, dystonia powoduje nagłe mimowolne napięcie mięśni. Jest to spowodowane samą chorobą Parkinsona, a nie efektem ubocznym leku. Dystonia jest spowodowana niskim poziomem dopaminy, który obserwuje się u osób z chorobą Parkinsona. Dystonia często dotyka stóp, strun głosowych, dłoni lub powiek. Często wpływa tylko na jedną stronę ciała.
Lewodopa może wpływać na dystonię, ponieważ powoduje zmianę poziomu dopaminy. Ludzie mogą doświadczyć dystonii, gdy poziom dopaminy spada wraz z zużywaniem się lewodopy. Jednak możesz również mieć dystonię, gdy poziom dopaminy osiąga najwyższy poziom podczas leczenia lewodopą. Kiedy tak się dzieje, dzieje się tak z powodu nadmiernej stymulacji mięśni.
Późne dyskinezy
Późna dyskinezy dotyka osoby z ciężkimi chorobami psychicznymi, które wymagają przedłużonego leczenia lekami przeciwpsychotycznymi. Późna dyskineza jest podobna do dyskinezy, ponieważ powoduje również mimowolne ruchy. Jednak ruchy późnych dyskinez zwykle dotyczą języka, warg, ust lub powiek. Objawy późnych dyskinez mogą obejmować następujące mimowolne ruchy:
- mlaskanie wargami
- powtarzając grymas
- szybkie miganie
- marszczysz usta
- wystawanie języka
Jak to jest traktowane?
Leczenie dyskinez jest różne dla każdej osoby. Leczenie zależy od niektórych z następujących czynników:
- nasilenie objawów
- czas wystąpienia objawów (np. czy nasilają się, gdy lewodopa przestaje działać?)
- wiek
- czas leczenia lewodopą
- czas od otrzymania diagnozy choroby Parkinsona
Niektóre opcje leczenia mogą obejmować:
- dostosowanie dawki lewodopy, aby uniknąć dużych wahań ilości dopaminy w organizmie
- przyjmowanie lewodopy w ciągłym wlewie lub w postaci o przedłużonym uwalnianiu
- przyjmowanie amantadyny o przedłużonym uwalnianiu (Gocovri), który został niedawno zatwierdzony do leczenia dyskinez
- w przypadku późnych dyskinez, przyjmowanie nowo zatwierdzonego leku - walbenazyny (Ingrezza)
- częstsze przyjmowanie lewodopy w mniejszych dawkach
- przyjmowanie lewodopy 30 minut przed posiłkiem, aby białko zawarte w pożywieniu nie zakłócało wchłaniania
- wykonywanie ćwiczeń, takich jak chodzenie i pływanie, zgodnie z zaleceniami lekarza
- stosowanie technik zarządzania stresem, ponieważ wiadomo, że stres pogarsza dyskinezę
- stosowanie agonistów receptorów dopaminowych w monoterapii - tylko w bardzo wczesnych stadiach choroby Parkinsona przed rozwojem dyskinez
- poddawanych głębokiej stymulacji mózgu, która jest leczeniem chirurgicznym ciężkich objawów - aby było to skuteczne leczenie, muszą być spełnione pewne kryteria. Zapytaj swojego lekarza, czy jest to dla Ciebie opcja. Głęboka stymulacja mózgu jest wykonywana dopiero po niepowodzeniu innych metod leczenia.
Podobnie jak w przypadku każdego leczenia, przed podjęciem decyzji o wyborze najlepszego leczenia należy omówić wszystkie skutki uboczne z lekarzem.
Perspektywy
Lewodopa jest obecnie najskuteczniejszym lekiem na chorobę Parkinsona, więc niestosowanie jej zwykle nie jest opcją dla większości ludzi. Dlatego ważne jest, aby porozmawiać z lekarzem o różnych opcjach leczenia, aby złagodzić dyskinezę i pomóc w jej opanowaniu, jeśli się rozwinie. Pamiętaj, aby omówić zalety i wady dotyczące rozpoczynania lewodopy, gdy początkowo zdiagnozowano u Ciebie chorobę Parkinsona. Opóźnienie rozpoczęcia stosowania lewodopy może pomóc złagodzić nasilenie dyskinez i wydłużyć czas do ich rozpoczęcia.
