Snus to wilgotny, bezdymny, drobno zmielony wyrób tytoniowy sprzedawany jako mniej szkodliwa alternatywa dla palenia. Jest sprzedawany luzem oraz w opakowaniach (jak bardzo małe torebki herbaty).
Snus umieszcza się między dziąsłem a górną wargą i zasysa przez około 30 minut. Jest mniej drobno zmielona niż tabaka i nie jest umieszczana w nosie. W przeciwieństwie do tytoniu do żucia zwykle nie wymaga plucia.
Jest używany od 200 lat w Szwecji, a od kilku lat jest również produkowany w Stanach Zjednoczonych. Produkty podobne do snusu są tradycyjnie używane na całym świecie, ale różnią się znacznie zawartością nikotyny i innych substancji chemicznych.
Szybkie fakty
- Szacuje się, że od 10 do 25 procent światowej populacji używa tytoniu bezdymnego, w tym snusu.
- Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) podała, że w 2014 roku około 1,9 procent (280 000) uczniów szkół średnich i 0,5 procent (50 000) uczniów szkół średnich było obecnie użytkownikami snusu.
- Oczekuje się, że rynek snusu wzrośnie o 4,2 procent do 2023 roku.
- W 2014 roku produkty snus stanowiły 1,7 procent amerykańskiego rynku bezdymnego tytoniu.
Korzystne czy szkodliwe?
Stosowanie snusu jest kontrowersyjne. Unia Europejska zakazała jego sprzedaży (z wyjątkiem Szwecji) ze względu na znane uzależniające i szkodliwe działanie nikotyny. Amerykańskie agencje zdrowia odradzają jego stosowanie.
Istnieje obawa, że snus może być „bramą” do palenia papierosów, uzależniając młodych ludzi od nikotyny.
Ale zwolennicy snusu twierdzą, że snus jest mniej szkodliwy niż wdychanie nikotyny, mimo że uzależnia. Tytoń snusowy nie jest spalany i nie wdycha się żadnego dymu. Więc niektóre z najgorszych skutków palenia nie występują.
Ponadto, jak twierdzą zwolennicy snusu, pomaga ludziom rzucić palenie. Wskazują na korzyści zdrowotne wynikające z używania snusu w Szwecji.
W szczególności wskaźnik palenia drastycznie spadł w Szwecji, ponieważ więcej mężczyzn przeszło na używanie snusu. Według przeglądu opublikowanego w 2003 roku w czasopiśmie BMJ Tobacco Control, 40 procent mężczyzn paliło codziennie w 1976 roku, w porównaniu z 15 procentami w 2002 roku.
Jednocześnie naukowcy odkryli, że w Szwecji nastąpiło zmniejszenie liczby przypadków raka płuc, chorób układu krążenia i zgonów z innych przyczyn.
Czy zatem snus powoduje raka?
To, czy snus powoduje raka, jest złożonym pytaniem do rozwiązania naukowego. Wyniki badań są zdumiewająco różnorodne. Niektóre badania wskazują na szczególne ryzyko raka związane ze snusem, podczas gdy inne badania pokazują coś przeciwnego.
Czasami występują różnice w badanych grupach populacji lub przedziałach czasowych.
Niektóre badania naukowe łączą wszystkie bezdymne wyroby tytoniowe razem. Inne są ograniczone do używania snusu w populacjach szwedzkich.
Czasami inne czynniki, takie jak spożycie alkoholu lub masa ciała, nie są uwzględniane.
Nie podlega dyskusji związek między wdychaniem dymu z produktów nikotynowych a chorobą.
Tutaj przyjrzymy się niektórym badaniom dotyczącym raka i snusu.
Rak trzustki i snus
Wiadomo, że palenie jest czynnikiem wysokiego ryzyka raka trzustki. Metaanaliza 82 różnych badań wykazała, że zwiększone ryzyko raka trzustki u obecnych palaczy wynosi 74 procent. Zwiększone ryzyko dla byłych palaczy wynosi 20 procent.
Czy ryzyko pozostaje takie samo w przypadku tytoniu bezdymnego? Wyniki nie są jednoznaczne. Dwa badania, które obejmowały snus, wykazały umiarkowany wzrost ryzyka. Dwa inne badania nie wykazały żadnego związku.
Badanie z 2007 roku przeprowadzone na szwedzkich pracownikach budowlanych, którzy używali snusu i którzy wcześniej nie palili, wykazało zwiększone ryzyko raka trzustki. W badaniu stwierdzono, że stosowanie szwedzkiego snusu powinno być rozważane jako potencjalny czynnik ryzyka raka trzustki.
Najnowsze i największe badanie, opublikowane w 2017 roku, obejmowało dużą próbę 424152 mężczyzn w Szwecji. Obejmuje to osoby nieużywane i użytkowników snusu. W badaniu tym stwierdzono, że dane nie potwierdzają żadnego związku między używaniem snusu a ryzykiem raka trzustki u mężczyzn.
Autorzy badania z 2017 roku zauważyli, że ich odkrycia mogą być związane z niższym poziomem nitrozoaminy w szwedzkim snusie niż w dymie tytoniowym. Zasugerowali również, że zwiększone ryzyko raka trzustki u palaczy tytoniu jest związane z czynnikami rakotwórczymi biorącymi udział w spalaniu.
Nowotwory jamy ustnej i snus
Palenie tytoniu jest jednym z najsilniejszych czynników ryzyka raka jamy ustnej.
Dowody na to, że snus prowadzi do raka jamy ustnej są mieszane. Badanie z 2008 roku wykazało, że ryzyko raka jamy ustnej u osób bezdymnych jest prawdopodobnie mniejsze niż u osób palących, ale większe niż u osób, które nie używają tytoniu.
Badanie z 2013 roku, które obejmowało produkty snusowe z różnych krajów, doprowadziło do silniejszego wniosku: istnieje silny związek między używaniem tytoniu bezdymnego a rakiem policzka i dziąseł. W badaniu zauważono, że poprzednie dane dotyczące tytoniu bezdymnego i raka jamy ustnej były skąpe.
Badanie z 2007 roku przeprowadzone na 125 576 szwedzkich pracownikach budowlanych, którzy używali snusu, ale wcześniej byli niepalącymi, wykazało, że nie ma zwiększonego ryzyka raka jamy ustnej u osób używających snusu. (Należy zauważyć, że jest to to samo badanie, w którym stwierdzono zwiększone ryzyko raka trzustki w tej samej populacji).
Inne szwedzkie badanie różniło się. W opisie przypadku 16 Szwedów z rakiem płaskonabłonkowym jamy ustnej z 2012 r. Stwierdzono, że szwedzka tabaka może nie być nieszkodliwą alternatywą dla palenia. Mężczyźni ci używali snusu przed diagnozą raka średnio przez 42,9 lat. Nowotwory znajdowały się w miejscach, w których umieścili snus.
Podobne ostrzeżenie pochodzi z długoterminowego badania 9976 szwedzkich mężczyzn używających snusu. To badanie, opublikowane w 2008 roku, wskazało, że nie można wykluczyć ryzyka raka jamy ustnej u osób używających snusu. Stwierdzono wysoką częstość występowania raka jamy ustnej, gardła i ogólnie raka związanego z paleniem u badanych użytkowników snusu.
Niezależny raport został zamówiony przez czołowego szwedzkiego producenta snusu, Swedish Match. Zawiera komentarz na temat charakterystycznego rodzaju uszkodzenia jamy ustnej, na które mogą się dostać osoby używające snusu. Raport zauważa, że są one odwracalne po zaprzestaniu używania snusu. Raport stwierdza również, że nie ma żadnych klinicznych dowodów sugerujących, że zmiany zmieniają się w raka.
Rak żołądka i snus
Palenie wiąże się z wysokim ryzykiem raka żołądka, znanego również jako rak żołądka. Częstość występowania raka żołądka wśród palaczy jest prawie dwukrotnie większa niż u niepalących.
A co z użytkownikami snusu? Ponownie dowody są mieszane.
Badanie przeprowadzone w 1999 roku na szwedzkich pracownikach wykazało, że bezdymny tytoń nie był powiązany ze zwiększonym ryzykiem jakiegokolwiek rodzaju raka żołądka. Badanie przeprowadzone w 2000 roku w Szwecji doprowadziło do tego samego wniosku.
W badaniu z 2008 r. Dokonano przeglądu dokumentacji medycznej 336 381 szwedzkich pracowników budowlanych w latach 1971–1993, z danymi z obserwacji do 2004 r. Badanie to wykazało „nadmierne ryzyko” raka żołądka wśród użytkowników snusu, którzy nigdy nie palili.
Badanie z 2015 roku przeprowadzone na użytkownikach bezdymnego tytoniu w Indiach wykazało to, co nazwali „małym, ale znaczącym związkiem” między tytoniem bez dymu a rakiem żołądka. Jednakże badany tytoń bezdymny może różnić się od snusu.
Rak skóry i snus
Palenie podwaja ryzyko raka skóry, szczególnie raka kolczystokomórkowego.
Jednak badania nad snusem i rakiem skóry są zbyt ograniczone, aby wyciągnąć wnioski.
Ogólnokrajowe badanie przeprowadzone w 2005 roku w Szwecji nie wykazało związku między zwiększonym ryzykiem palenia a rakiem płaskonabłonkowym skóry. Zauważył również, że osoby używające snusu miały mniejsze ryzyko zachorowania na raka płaskonabłonkowego.
Kraj produkcji i ryzyko
Kraj produkcji ma wpływ na skład produktu snusowego. Może to wpływać na ryzyko raka.
Snus szwedzki kontra snus amerykański
Produkty typu snus produkowane w Stanach Zjednoczonych różnią się od snusów produkowanych w Szwecji.
Amerykańskie produkty snusowe zawierają więcej nikotyny niż szwedzki snus. Jednak w produktach amerykańskich zdolność wchłaniania nikotyny przez organizm jest niższa. Dwa główne czynniki wpływają na to, ile nikotyny dostajesz ze snusu:
- jak zasadowy (w przeciwieństwie do kwaśnego) snus jest mierzony pH
- zawartość wilgoci
Wyższe pH (więcej zasad) oznacza, że nikotyna ze snusu może być szybciej wchłaniana do krwioobiegu. Szwedzki snus ma medianę pH 8,7, w porównaniu do 6,5 dla amerykańskich marek snusu.
Szwedzki snus zawiera również znacznie wyższą wilgotność niż marki amerykańskie. Wyższa zawartość wilgoci zwiększa szybkość wchłaniania nikotyny do krwiobiegu.
Wyższy wskaźnik dostarczania nikotyny oznacza, że użytkownicy szwedzkiego snusu rzadziej sięgają po papierosy w celu uzyskania nikotyny. Badanie przeprowadzone wśród 1000 byłych palaczy w Szwecji wykazało, że 29 procent rzuciło palenie na snus.
Kolejną zaletą szwedzkiego snusu jest niższy poziom azotynów (TSNA) w porównaniu z markami amerykańskimi. Tytoń zawarty w szwedzkim snusie jest suszony na powietrzu lub na słońcu, co obniża poziom azotynów w porównaniu z tytoniem w snusie amerykańskim, który jest zwykle suszony ogniowo.
Wyższe pH i zawartość wilgoci, a także niższy poziom azotynów pozwalają szwedzkiemu snusowi na dostarczanie większej ilości nikotyny przy mniejszym ryzyku wystąpienia działań niepożądanych niż marki amerykańskie.
Szwedzcy użytkownicy snusu uzależniają się od nikotyny, ale ryzyko raka i chorób serca jest znacznie mniejsze w porównaniu z paleniem.
Inne zagrożenia i skutki uboczne snusu
Snus ma inne skutki zdrowotne. Jeszcze raz. wyniki badań są niespójne. Oto kilka przykładów.
Choroba sercowo-naczyniowa
Przegląd skutków zdrowotnych snusu w Szwecji z 2003 r. Wykazał, że osoby używające snusu mogą mieć niewielkie ryzyko sercowo-naczyniowe w porównaniu z osobami niepalącymi.
Poinformowano również, że wszystkie duże badania na ten temat w Szwecji są zgodne, że tytoń bezdymny ma znacznie mniejsze ryzyko niekorzystnych skutków sercowo-naczyniowych niż palenie.
Cukrzyca
Badanie przeprowadzone w 2004 roku w północnej Szwecji wykazało, że osoby używające snusu nie mają znacznie zwiększonego ryzyka cukrzycy.
Odwrotny wniosek wyciągnięto w badaniu z 2012 roku przeprowadzonym na szwedzkich mężczyznach w średnim wieku. W badaniu tym stwierdzono, że wysokie spożycie snusu przewiduje ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.
Syndrom metabliczny
Zespół metaboliczny to zespół czynników ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia chorób serca, cukrzycy lub udaru.
Badanie z 2017 r., W którym obserwowano szwedzkich użytkowników snusu na przestrzeni czasu w wieku 21, 30 i 43 lat, nie wykazano związku między używaniem snusu a ryzykiem zespołu metabolicznego. Naukowcy zasugerowali, że warto przyjrzeć się ryzyku dla osób, które używają snusu i palą papierosy.
W 2010 roku Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne wydało oświadczenie dotyczące polityki na podstawie danych z dwóch szwedzkich badań. W badaniach tych stwierdzono, że intensywne używanie snusu wydaje się zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu metabolicznego i cukrzycy typu 2.
Astma
Duże szwedzkie badanie z udziałem 16-75-latków sugeruje, że używanie snusu było związane z częstszym występowaniem astmy. Byli użytkownicy snusu nie mieli tego powiązania. Ale chrapanie było związane zarówno z obecnymi, jak i byłymi użytkownikami.
Wysokie ciśnienie krwi
Niedawne małe badanie dotyczyło wpływu snusu na ciśnienie krwi, tętno i sztywność tętnic. Sugerował, że snus stosuje podwyższone ciśnienie krwi i tętno u kobiet, ale nie u mężczyzn.
Na wynos
Czy snus zwiększa ryzyko zachorowania na raka? Patrzenie na różnorodność dowodów przypomina trochę patrzenie na szklankę wody, która jest do połowy pełna lub do połowy pusta. Możesz zminimalizować lub zmaksymalizować wyniki naukowe dowolnego konkretnego badania.
Producenci snusu w Szwecji, głównie Swedish Match, uważają, że wszelkie wykazane ryzyko jest minimalne. Ale agencje zdrowia zajmujące się uzależnieniem od nikotyny i rekrutacją młodzieży do nikotyny dostrzegają zagrożenia.
Podsumowując: używanie snusu uzależnia, ale prawdopodobnie wiąże się z mniejszym ryzykiem niż palenie papierosów.
