Leki przeciwdepresyjne dobrze radzą sobie z objawami u większości osób z dużymi zaburzeniami depresyjnymi (MDD). Jednak tylko jedna trzecia osób uzyska odpowiednią ulgę w objawach po pierwszym wypróbowaniu leku. Około 10 do 30 procent osób z MDD nie uzyska całkowitej ulgi od leków przeciwdepresyjnych, bez względu na to, który z nich zażyje na początku. U innych czasowo polepszy się, ale ostatecznie objawy mogą powrócić.
Jeśli doświadczasz smutku, słabego snu i niskiej samooceny, a leki nie pomagają, czas porozmawiać z lekarzem o innych opcjach. Oto sześć pytań, które poprowadzą Cię przez dyskusję i wprowadzą Cię na właściwą ścieżkę leczenia.
1. Czy we właściwy sposób biorę leki?
Nawet połowa osób cierpiących na depresję nie przyjmuje leków przeciwdepresyjnych zgodnie z zaleceniami lekarza - lub wcale. Pomijanie dawek może wpływać na skuteczność leku.
Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś, przejrzyj instrukcje dawkowania z lekarzem, aby upewnić się, że przyjmujesz lek prawidłowo. Nigdy nie przerywaj nagle przyjmowania leków lub bez konsultacji z lekarzem. Jeśli przeszkadzają Ci skutki uboczne, zapytaj lekarza, czy możesz przełączyć się na niższą dawkę lub na inny lek o mniejszych skutkach ubocznych.
2. Czy jestem na właściwym leku?
Do leczenia MDD zatwierdzono kilka różnych typów leków przeciwdepresyjnych. Twój lekarz mógł rozpocząć leczenie od selektywnego inhibitora wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), takiego jak fluoksetyna (Prozac) lub paroksetyna (Paxil).
Inne opcje obejmują:
- inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i norepinefryny (SNRI), takie jak duloksetyna (Cymbalta) i wenlafaksyna (Effexor XR)
- nietypowe leki przeciwdepresyjne, takie jak bupropion (Wellbutrin) i mirtazapina (Remeron)
- trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, takie jak nortryptylina (Pamelor) i dezypramina (Norpramin)
Znalezienie leku, który działa na ciebie, może wymagać kilku prób i błędów. Jeśli pierwszy lek, który spróbujesz, nie pomoże po kilku tygodniach, lekarz może zmienić Cię na inny lek przeciwdepresyjny. Zachowaj cierpliwość, ponieważ lek zacznie działać po trzech lub czterech tygodniach. W niektórych przypadkach może minąć do 8 tygodni, zanim zauważysz zmiany nastroju.
Jednym ze sposobów, w jaki lekarz może dobrać odpowiedni lek, jest wykonanie testu cytochromu P450 (CYP450). Ten test szuka pewnych wariacji genów, które wpływają na to, jak organizm przetwarza leki przeciwdepresyjne. Może to pomóc lekarzowi w ustaleniu, które leki mogą być lepiej przetwarzane przez organizm, co prowadzi do mniejszej liczby skutków ubocznych i poprawy skuteczności.
3. Czy biorę właściwą dawkę?
Lekarz może rozpocząć leczenie od małej dawki leku przeciwdepresyjnego, aby sprawdzić, czy to działa. Jeśli tak się nie stanie, będą powoli zwiększać dawkę. Celem jest podanie wystarczającej ilości leków, aby złagodzić objawy, bez powodowania nieprzyjemnych skutków ubocznych.
4. Jakie mam inne możliwości leczenia?
Leki przeciwdepresyjne nie są jedyną opcją leczenia MDD. Możesz także spróbować psychoterapii, takiej jak terapia poznawczo-behawioralna (CBT). Dzięki CBT pracujesz z terapeutą, który pomaga Ci zidentyfikować szkodliwe wzorce myślenia i znaleźć skuteczniejsze sposoby radzenia sobie z wyzwaniami w Twoim życiu. Badania pokazują, że połączenie leków i CBT działa lepiej na objawy depresji niż samo leczenie.
Stymulacja nerwu błędnego (VNS) to kolejna metoda leczenia depresji, gdy leki przeciwdepresyjne nie są skuteczne. W VNS drut jest nawleczony wzdłuż nerwu błędnego biegnącego z tyłu szyi do mózgu. Jest podłączony do urządzenia podobnego do rozrusznika, które przesyła impulsy elektryczne do mózgu, aby złagodzić objawy depresji.
W przypadku bardzo ciężkiej depresji możliwa jest również terapia elektrowstrząsami (EW). To nie jest ta sama „terapia szokowa”, którą stosowano niegdyś w szpitalach psychiatrycznych. ECT to bezpieczna i skuteczna terapia depresji, która wykorzystuje łagodne prądy elektryczne w celu zmiany chemii mózgu.
5. Czy inne problemy mogą powodować moje objawy?
Istnieje wiele czynników, które mogą pogorszyć objawy depresji. Jest możliwe, że coś innego dzieje się w Twoim życiu, co sprawia, że jesteś smutny, a same leki nie wystarczą, aby rozwiązać problem.
Rozważ te inne czynniki, które mogą powodować smutny nastrój:
- niedawne wstrząsy życiowe, takie jak utrata bliskiej osoby, emerytura, poważny ruch lub rozwód
- samotność z powodu życia samotnego lub braku wystarczających interakcji społecznych
- dieta wysokocukrowa, przetworzona
- za mało ćwiczeń
- wysoki stres spowodowany trudną pracą lub niezdrowym związkiem
- używanie narkotyków lub alkoholu
6. Czy na pewno mam depresję?
Jeśli wypróbowałeś kilka leków przeciwdepresyjnych i nie zadziałały, możliwe, że przyczyną objawów MDD jest inny stan chorobowy lub lek, który bierzesz.
Stany, które mogą powodować objawy podobne do depresji, obejmują:
- nadczynność lub niedoczynność tarczycy (niedoczynność tarczycy lub nadczynność tarczycy)
- niewydolność serca
- toczeń
- Borelioza
- cukrzyca
- demencja
- stwardnienie rozsiane (SM)
- udar mózgu
- Choroba Parkinsona
- chroniczny ból
- niedokrwistość
- obturacyjny bezdech senny (OBS)
- nadużywanie substancji
- niepokój
Leki, które mogą powodować objawy depresji, obejmują:
- opioidowe leki przeciwbólowe
- leki na nadciśnienie
- kortykosteroidy
- tabletki antykoncepcyjne
- środki uspokajające
Jeśli objawy wywołuje lek, pomocna może być zmiana leku na inny.
Możliwe jest również, że masz inny stan zdrowia psychicznego, taki jak choroba afektywna dwubiegunowa. W takim przypadku należy omówić z lekarzem inne opcje leczenia. Choroba afektywna dwubiegunowa i inne schorzenia psychiczne wymagają innego leczenia niż MDD.
