Co to jest rzeżączka?
Rzeżączka to choroba przenoszona drogą płciową (STI) wywoływana przez bakterię Neisseria gonorrhoeae. Infekcja przenoszona jest z człowieka na człowieka poprzez seks pochwowy, analny lub oralny bez zabezpieczenia. Może wpływać na penisa, pochwę lub gardło, między innymi na inne obszary ciała.
Według Centers for Disease Control and Prevention (CDC) w 2017 roku w Stanach Zjednoczonych zgłoszono 555608 nowych przypadków.
Nieleczona rzeżączka może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego ważne jest, aby jak najszybciej rozpocząć leczenie. Większość przypadków rzeżączki można wyleczyć za pomocą odpowiednich leków i szybkiego leczenia.
Jak się leczy rzeżączkę?
Antybiotyki mogą złagodzić objawy i wyleczyć infekcje rzeżączki, o ile są przyjmowane zgodnie z zaleceniami. Leczenie rozpocznie się, gdy tylko zostanie postawiona diagnoza.
Rzeżączka narządów płciowych
W przypadku kobiet niebędących w ciąży z infekcjami rzeżączki szyjki macicy, cewki moczowej lub odbytnicy CDC zaleca jednoczesne stosowanie tych leków:
- ceftriakson, 250 miligramów (mg), wstrzyknięty do mięśnia w pojedynczej dawce
- azytromycyna (Zithromax), 1 g, pojedyncza dawka przyjmowana doustnie
Jeśli ceftriakson nie jest dostępny, to zalecane alternatywne leczenie to:
- cefiksym (Suprax), 400 mg, pojedyncza dawka przyjmowana doustnie
- azytromycyna (Zithromax), 1 g, pojedyncza dawka przyjmowana doustnie
Ceftriakson i cefiksym należą do klasy antybiotyków znanych jako cefalosporyny.
Rzeżączka jamy ustnej
Infekcje rzeżączki, które atakują gardło, są trudniejsze do leczenia niż te, które atakują okolice narządów płciowych. Chociaż te same leki są zalecane do leczenia infekcji rzeżączki jamy ustnej, są one zwykle mniej skuteczne.
Lekarz może wykonać posiew gardła pięć do siedmiu dni po rozpoczęciu leczenia. Może to pomóc im określić, czy infekcja zniknęła. Jeśli infekcja nie ustąpi w ciągu kilku dni, konieczne jest przedłużone leczenie.
Jak się leczy rzeżączkę rozsianą?
Rozsiana rzeżączka jest rzadkim powikłaniem, które występuje, gdy N. gonorrhoeae zakaża krwioobieg. Osoby z rozsianą rzeżączką wymagają hospitalizacji w pierwszej fazie leczenia. Powinni również udać się do specjalisty chorób zakaźnych.
Gonokokowe zapalenie stawów
W przypadku osób dotkniętych gonokokowym zapaleniem stawów CDC zaleca wstępne leczenie:
- ceftriakson, 1 g, wstrzykiwany domięśniowo lub podawany dożylnie co 24 godziny
- azytromycyna (Zithromax), 1 g, pojedyncza dawka przyjmowana doustnie
Jeśli dana osoba nie może stosować ceftriaksonu, być może z powodu alergii na lek, może otrzymać:
- cefotaksym, 1 g, podawany dożylnie co 8 godzin
- ceftyzoksym, 1 g, podawany dożylnie co 8 godzin
Pierwsza faza trwa, dopóki stan nie wykaże oznaki poprawy przez co najmniej 24 do 48 godzin. W drugiej fazie, jeśli stan wykaże poprawę, osoba z rzeżączką zostanie przełączona na doustny antybiotyk. Całkowity czas leczenia powinien trwać co najmniej 1 tydzień.
Gonokokowe zapalenie opon mózgowych i zapalenie wsierdzia
W przypadku osób dotkniętych gonokokowym zapaleniem opon mózgowych i gonokokowym zapaleniem wsierdzia CDC zaleca wstępne leczenie:
- ceftriakson, 1-2 g podawany dożylnie co 12-24 godziny
- azytromycyna (Zithromax), 1 g, pojedyncza dawka przyjmowana doustnie
Zaleca się również terapię pozajelitową, inaczej zwaną karmieniem dożylnym. Całkowity czas leczenia zapalenia opon mózgowych powinien trwać co najmniej 10 dni, a całkowity czas leczenia zapalenia wsierdzia powinien wynosić co najmniej 4 tygodnie.
Czy leczenie kobiet w ciąży z rzeżączką jest inne?
Leki stosowane u kobiet w ciąży z rzeżączką są zasadniczo takie same, jak leki stosowane u kobiet niebędących w ciąży.
Leczenie jest konieczne, aby zapobiec przenoszeniu chorób lub powikłaniom dla dziecka.
Rzeżączka u niemowląt często objawia się zapaleniem spojówek lub różowym okiem. Niektóre stany wymagają, aby wszystkie noworodki otrzymywały krople do oczu z antybiotykami, takimi jak erytromycyna, jako środek zapobiegawczy przeciwko chorobie.
Kobiety w ciąży, u których zdiagnozowano rzeżączkę, powinny również zostać przebadane pod kątem innych chorób przenoszonych drogą płciową.
Jakie są możliwe skutki uboczne leczenia rzeżączki?
Skutki uboczne są jednym z problemów, jeśli chodzi o terapię antybiotykową. Wszystkie zalecane antybiotyki mogą powodować zmiany w bakteriach, które normalnie zamieszkują jelito lub pochwę.
Może to zwiększyć podatność kobiet na biegunkę lub infekcje drożdżakowe pochwy. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe to kolejny częsty efekt uboczny antybiotyków.
Inne możliwe skutki uboczne różnią się w zależności od rodzaju stosowanego antybiotyku.
Cefalosporyny mogą powodować objawy, takie jak:
- rozstrój żołądka
- wysypka
- reakcje alergiczne
- uszkodzenie nerek
Azytromycyna może powodować takie objawy, jak:
- rozstrój żołądka
- nudności
- biegunka
- wymioty
Jak można zapobiegać rzeżączce?
Podjęcie pewnych środków ostrożności pomoże zapobiec rozprzestrzenianiu się rzeżączki. Istnieją również środki zapobiegawcze, które mogą przede wszystkim zapobiec wystąpieniu infekcji.
Najbardziej niezawodnymi sposobami zapobiegania rzeżączce są:
- powstrzymać się od stosunku płciowego
- zawsze używaj prezerwatywy podczas stosunku pochwowego, ustnego lub analnego
- mieć partnera monogamicznego, który nie ma infekcji
Ponieważ rzeżączka zwykle nie powoduje objawów, ważne jest, aby osoby aktywne seksualnie regularnie poddawały się testom. Jest to szczególnie ważne, jeśli u partnera zdiagnozowano rzeżączkę.
Rozważ rozmowę z lekarzem o tym, jak często należy poddawać się badaniom na rzeżączkę i inne choroby przenoszone drogą płciową.
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się rzeżączki
Aby zminimalizować ryzyko przeniesienia rzeżączki na inne osoby, należy unikać współżycia przez co najmniej siedem dni po zakończeniu leczenia. Zachęcaj także partnerów seksualnych w ciągu ostatnich 60 dni do wizyty u swoich lekarzy w celu oceny.
Jeśli osoba, u której zdiagnozowano rzeżączkę, pozostaje w związku romantycznym, jej partner również powinien zostać przebadany pod kątem rzeżączki. Nadal można nabawić się rzeżączki podczas leczenia rzeżączki.
Jeśli u obojga partnerów zostanie zdiagnozowana rzeżączka, ich leczenie będzie takie samo. Oboje będą musieli powstrzymać się od stosunku płciowego, dopóki nie zakończą leczenia i nie zostaną wyleczeni.
Co na wynos?
W ostatnich latach bakteria N. gonorrhea stała się oporna na niektóre leki stosowane w leczeniu rzeżączki, w tym na penicylinę i tetracykliny. Oznacza to, że te leki są mniej skuteczne w leczeniu i leczeniu infekcji.
W rezultacie prawie wszystkie osoby leczone w Stanach Zjednoczonych otrzymają kombinację tych samych dwóch antybiotyków: ceftriaksonu i azytromycyny.
Badania opublikowane w Journal of Antimicrobial Chemioterapii wskazują, że bakteria może ostatecznie uodpornić się na jeszcze więcej leków stosowanych w leczeniu rzeżączki.
Nieleczona - lub niewłaściwie leczona - rzeżączka może powodować chorobę zapalną miednicy mniejszej (PID) u kobiet lub bliznowacenie cewki moczowej u mężczyzn.
Osoby, u których niedawno zdiagnozowano rzeżączkę, powinny również zostać przebadane pod kątem innych chorób przenoszonych drogą płciową, w tym:
- syfilis
- chlamydia
- opryszczka
- HPV (wirus brodawczaka ludzkiego)
- HIV
